5В010800 – Дене шынықтыру және спорт

Спорт физиологиясы

Күндізгі 4 жыл 4 курс

каз

Ахметжанова Ұ.А.

Қалыпқа келу процесc  адам организмі үшін:

A)& Табиғи жағдай

B) Жүре пайда болған жағдай

C) Жаттығу жағдай

D) Жиырылу жағдай

E) Өткізу жағдай

*****

Жаттығу дәрежесін қалыпқа келу процесс  анықтайды ма

A)& Анықтайды

B) Анықтамайды

C) Кейде

D) Кезеңмен

E) Ешқашан

*****

Спортшының функциональдық дайындық критерийлерінің бірі болып табылады

A)& Жылдамдық және қалыпқа келудің сипаттамасы

B) Ұйқының ұзақтығы

C) Үйқысыздық

D) Тәбеттің нашар болмауы

E)  Тәбеттің жоғары деңгейде болуы

*****

Организмді қалыпқа келтіретін механизм қандай

A)& Нервті-гуморальды

B) Бұлшық еттік

C) Тамырлық

D) Эндокриндік

E) Қан-тамырлық

*****

Ширыққан бұлшық ет жұмыстан кейінгі фаза

A)& Жұмыс  қабілеттіліктің төменгі

B) Жұмысқа қабілеттілікті жеделдететін

C) Бір қалыпты жұмыс қабілеттілік

D) Бастапқы жұмыс қабілеттілік

E)  Жұмыс қабілеттіліктің соңы

*****

Қажеттілігіне байланысты шаралар қалай аталады

A) Тұрақты

B)& Кезеңмен

C) Ілгерілемелі

D) Циклді

E) Ациклді

*****

Қалыпқа келу үшін (женьшень, элеуторококк және т.б.) шөптен жасалған стимуляторлар (сергітушілер) қандай заттарға жатады

A) Фармакологиялық

B) Химиялық

C) Физиологиялық

D) Электрлік

E)& Биологиялық

*****

Бұлшық еттер күшінің дамуында қандай гормондар негізгі роль атқарады

A) Аналық

B) Балалық

C) Жасанды

D)& Аталық

E) Орташа

*****

Берілген аз уақыт жағдайда әрекет жасау қабілет қалай аталады

A) Жылдамдық

B) Ептілік

C) Алғырлық

D) Іс-әрекеттер

E)& Шапшаңдық

*****

Шапшаңдықтың қарапайым түрлерінің көрінісіне жатады

A)& Бір реттік қимыл-қозғалыстың жалпы жылдамдығы

B) Көп реттік қимыл-қозғалыстың жалпы жылдамдығы

C) Уақытты таңдау

D) Жағдайды таңдау

E) Сапасын таңдау

*****

Сигнал берілген уақыттан бастап жауап қайтарған реакциясына дейінгі бағалау реакция қалай аталады

A) Жылдамдық

B)& Қимыл реакцияның уақыты

C) Фактор

D) Жағдай

E) Нәтиже

*****

Қимыл реакциясының уақытына қандай факторлар әсер етеді

A)& Спорттық шеберлік

B) Жынысы

C) Жыл мезгілі

D) Күннің уақыты

E) Аймақ

*****

Жүйке және бұлшық ет жасушаларындағы қозу ағымының жылдамдығы қалай аталады

A) Қозғалғыштық

B) Тұрақтылық

C)& Лабильдік

D) Фактор

E) Интервал

*****

Үлкен жарты шарлардағы қозғыштық пен тежеудің ауысуының жылдамдығы және керісінше қалай аталады

A)& Қозғалғыштық

B) Тұрақтылық

C) Лабильдік

D) Фактор

E) Интервал

*****

Үзақ немесе берілген уақыт аралығында арнайы жұмыстың тиімділігін төмендетпей жасалатын қаблет қалай аталады

A) Шапшаңдылық

B) Жылдамдық

C) Ептілік

D)& Төзімділік

E) Лабильдік

*****

Төзімділіктің дамуына байланысты тыныс алу жүйесінің елеуі

A)& Өкпенің тіршілік сыйымдылығының көбеюіне

B) Өкпенің тіршілік сыйымдылығының азаюына

C) Дем алу тереңдігінің азаюына

D) Дем алу бұлшық еттерінің азаюына

E) Өкпенің экскурсиясының азаюына

*****

Төзімділіктің даму барысында жүрек-қантамырлар жүйесіне тән

A) Көлемінің азаюы

B)& Морфо-функциональды түрде қайта құрылған

C) Жүрек соғу жиілігінің жоғарылауы

D) Жүректің қан айдау қызметінің төмендеуі

E) Артериальді қысымның жоғарылауы

*****

Төзімділікті  дамыту барысында бұлшық еттерде қандай өзгерістер болады

A) Гипотрофия

B)& Гипертрофия

C) Атрофия

D) Бірқалыптылық

E) Төмендеу

*****

Төзімділікті  дамыту барысында орталық жүйке жүйесінде қандай өзгерістер болады

A) Гипертрофия

B) Гипотрофия

C)& Жұмыс доминантаның дамуы

D) Үдеуі

E) Баяулауы

*****

Циклді спорт түрлеріндегі арнайы төзімділік неге байланысты

A) Уақытқа

B) Жылдамдыққа

C)& Дистанцияның ұзындығына

D) Сапаға

E) Жағдайға

*****

Статикалық жұмыс барысында төзімділік неге байланысты

A)& Жүйке орталығына және жұмыс жасайтын бұлшық етке

B) Уақытқа

C) Жылдамдыққа

D) Сапаға

E) Жағдайға

*****

Жылдамдықты төзімділік неге байланысты

A)& Жүйке орталығының тұрақтылығына

B) Жүйке орталығының тежелуіне

C) Жүйке орталығының үдеуіне

D) Жүйке орталығының баяулауына

E) Жүйке орталығының гипертрофиясына

*****

Ситуациялы спорт түрлерінде төзімділік неге байланысты

A)& Жүйке және сенсорлы жүйенің тұрақтылығына

B) Бұлшық ет жұмысына

C) дистанцияның ұзындығына

D) Бұлшық ет гипертрофиясына

E) Бұлшық ет гипотрофиясына

*****

Айналу, үдеу барысында төзімділік неге байланысты

A) Бұлшық ет гипертрофиясына

B) Бұлшық ет гипотрофиясына

C)& Вестибулярлы аппараттың тұрақтылығына

D) Жүйке жүйесінің тұрақтылығына

E) Бұлшық ет белсенділігіне

*****

Гипоксия (0₂ жетіспеушілігі) барысында төзімділік неге байланысты

A) Оттегіне сезімталдықтың жоғарылауымен

B)& Оттегіне сезімталдылықтың төмендеуімен

C) Оттегіне тұрақтылықпен

D) Зат алмасудың жоғарылауымен

E) Зат алмасудың төмендеуімен

*****

Төзімділіктің  механизмі неге байланысты

A) Вестибулярлы аппараттың тұрақтылығына

B) Бұлшық ет гипертрофиясына

C) Бұлшық ет гипотрофиясына

D)& Физиологиялық резервтің жоғарылауына

E) Физиологиялық резервтің төмендеуіне

*****

Буындар арқылы  үлкен амплитудамен іс-әрекет жасау қабілеті қалай аталады

A) Баяулық

B) Шапшаңдық

C) Ептілік

D) Төзімділік

E)& Иілгіштік

*****

Ой еңбегімен немесе ауыр жұмыстан кейін жұмыс қабілеттіліктің төмендуі, шаршау пайда болғанда организмнің функциональдық жағдайы қалай аталады

A) Ептілік

B) Төзімділік

C)& Қажу (шаршау)

D) Иілгіштік

E) Баяулық

*****

Ұйқының, тәбеттің бұзылып, үнемі шаршап, сылбырлықтың пайда болуы организмнің осындай патологиялық (қалыптан тыс) жағдайы қалай аталады

A)& Зорығу

B) Баяулық

C) Төзімділік

D) Тұрақтылық

E) Белсенділік

*****

Спортшылардың зорығуының негізгі  критерийі болып табылады

A) Сылбырлық

B) Апатия

C) Ұйқының бұзылуы

D)& Спорттық нәтижелердің төмендеуі

E) Баяулық

*****

Организмнің қоршаған орта жағдайларына өзгеруіне қалыптасуы және ішкі ортаның тұрақтылығының сақталуына негіз болатын физиологиялық реакциялардың жиынтығы қалай аталады

A) Механикалық адаптация (бейімделу)

B) Дене адаптациясы

C) Ақыл-ой адаптация

D)& Физиологиялық адаптация

E) Күштік адаптация

*****

Арнайы жұмысқа қабілеттіліктің және жалпы дене дайындығын жоғарылатуға бағытталған арнайы педагогикалық процесс қалай аталады

A) Қайта қалыпқа келу

B)& Спорттық жаттығу

C) Адаптация

D) Апатия

E) Сылбырлық

*****

Жаттығу процессті дұрыс ұйымдастыру ынталандырады

A)& Организмнің функциональдық мүмкіншілігін жоғарлатады

B) Организмнің функциональдық мүмкіншілігін төмендетеді

C) Функциональдық мүмкіншілігін теңестіреді

D) Функциональдық мүмкіншілігін азайтады

E) Функциональдық мүмкіншілігін төмендетеді

*****

Спортшылардың функциональдық дайындығын тестілеу кезінде қолданылады

A) Нәтижелері

B) Спортшының көңіл-күйі

C) Тәбеттің төмендеуі

D) Ұйқының нашарлауы

E)& Жеңімпаздың моделі

*****

Адаптацияның жеке даралық ерекшеліктерін бағалау үшін қолданылады

A)& Кешенді тестілеу

B) Көрсеткіштерді теңестіру

C) Көрсеткіштерді жоғарылату

D) Көрсеткіштерді қалыптастыру

E) Көрсеткіштерді тұрақтандыру

*****

Споршыны арнайы дайындық формасына ауыстыру үшін қандай дайындық базада өту қажет

A)& Жалпы дайындық

B) Циклді

C) Ілгерілемелі

D) Ациклді

E) Уақытша

*****

Орталық жүйке жүйесінің фунциональды қорының мобилизациясына, қимыл-қозғалыс аппаратының, вегетативті жүйелердің және т.б.жүйелер үшін  қандай жүктемелер қолданылады

A) Минимальді

B) Орташа

C) Уақытша

D)& Максимальді

E) Қолайлы

*****

Мамандындырылған споршының қимыл-қозғалыс аппаратына тән

A)& Жұмысшы бұлшық еттің  гипертрофиясы

B) Бұлшық еттің гипотрофиясы

C) Қозғыштық

D) Өткізгіштік

E) Лабильдік

*****

Мамандырылған ортшының жүйке жүйесіне тән

A) Лабильды түрде төмендеуі

B)& Лабильдіктің және қозғыштықтың жоғарылауы

C) Қозғыштықтың төмендеуі

D) Иннервацияның нашарлауы

E) Синапстардың қажуы

*****

Споршылардың зат алмасуына тән

A)& Ақуыз және көмірсулар қорының көбеюі

B) Ақуыздардың азаюы

C) Көмірсулардың азаюы

D) Майылдардың көбеюі

E) Майылдардың азаюы

*****

Спортшылардың тыныс алу жүйесі немен сипатталады

A) Окпенің тіршілік сыйымдылығының төмендеуімен

B) Окпенің тіршілік сыйымдылығының тұрақтылығымен

C)& Окпенің тіршілік сыйымдылығының жоғарылауымен

D) 2000-ге дейін төмендеуімен

E) 1500 мл-ге дейін төмендеуімен

*****

Спортшылардың жүрегінде қандай бейімділік өзгерістер анықталады

A) Гипотрофия

B) Лабильдік

C) Откізгіштік

D)& Гипертрофия

E) Қозғыштық

*****

Спортшының қан жүйесінде қандай өзгерістер болады

A) Эритроциттердің төмендеуі

B) Лейкоциттердің төмендеуі

C) Тромбоциттердің төмендеуі

D) Гемоглобиннің төмендеуі

E)& Эритроциттердің жоғарылауы

*****

Дайындық арасында демалыс жеткілікті болғанның өзінде зорығудың пргрессивті түрде дамуына байланысты  патологиялық жағдай қалай аталады

A) Жаттығу

B)& Қалыптан тыс жаттығу

C) Қажу

D) Адаптация

E) Қозғыштық

*****

Әйелдердің ми қызметінің қандай ерекшеліктері бар

A) Арифметикалық

B) Геометриялық

C)& Тіл ақпаратының қайта өнделуі

D) Санды есте сақтау.

E) Тактикалық міндеттер

*****

Ми қызметінің қандай ерекшеліктері ер азаматтарға қарағанда

әйелдерде төмен

A)& Санды есте сақтау

B) Сөзді есте сақтау.

C) Ақпараттың қайта өнделуі

D) Сөздік

E) Аналитикалық

*****

Қандай қасиеттер ер азаматтарға қарағанда әйелдерге тән

A) Тежеу

B)& Эмоциальды қозғыштық

C) Сезімталдықтың төмендеуі

D) Механикалық

E) Денелік

*****

Омыртқа жотасының жылжымалығы және байлам аппаратының созылғыштығы бейім болады

A)& Иілгіштікке

B) Мотивацияға

C) Қозғыштыққа

D) Өткішгіштікке

E) Лабильділікке

*****

Пирамида жолы арқылы моторлық белсенділікті қандай нейрондар ұйымдастырады

A)& Қозғалыс нейрондары

B) Ойлау нейрондары

C) Қалып нейрондары

D) Алқымдау нейрондары

E) Тіл нейрондары

*****

Қандай нейрондар экстрапирамидалық жүйе арқылы жұмыс қалпын қалыптастырады

A) Қозғалыс нейрондары

B) Ойлау нейрондары

C)& Қалып нейрондары

D) Алқымдау нейрондары

E) Тіл нейрондары

*****

Сыртқы ақпарат анализі негізінде ойлаған мақсатты орындауын қамтамасыз ететін жүйке орталығының функциональды жүйесі қалай аталады

A) Ес

B)& Доминанталар

C) Тежеу.

D) Қозғыштық

E) Өндеу

*****

Қозғалыс актің басталуының алдында жұлында қандай процесс орын алады

A) Тежеу

B) Жабырқану

C)& Мотонейрондардың қозғыштығы жоғарылайды

D) Қозғыштық төмендейді

E) Мотонейрондардың қайта өнделуі

*****

Жүйе қалыпты құрамында қызмет атқарған жағдайда  сау организмде қалыптасатын өзгерістер қалай аталады

A)& Физиологиялық реакция

B) Патологиялық реакция

C) Жылжымалы қозғалыста болатын  реакция

D) Орташа реакция.

E) Адаптациялық жылжымалы қозғалыстар

*****

Функциональды түрде қайта құрылу болған жағдайда  және физиологиялық қорлардың пайдалану барысында организмде қалыптасатын өзгерістер қалай аталады

A) Физиологиялық реакция

B) Патологиялық реакция

C) Жылжымалы қозғалыста болатын  реакция

D) Орташа реакция

E)& Адаптациялық жылжымалы қозғалыстар

*****

Стрестік жағдайларда туындайтын организмнің қорғаныш реакцияларының жиынтығы қалай аталады

A) Ресинтез

B) Лабильдік

C) Қозғыштық

D)& Адаптациялық синдром

E) Реакция

*****

Адаптациялық синдромның жүйкелік стадиясы қалай аталады

A) Реакция

B)& Қобалжу стадиясы

C) Резистенттік стадиясы

D) Әлсіреу стадиясы

E) Дағдыландыру (әдеттендіру) стадиясы

*****

Адаптациялық синдромның екінші стадиясы қалай аталады

A) Реакция

B) Қобалжу реакциясы

C)& Резистенттік стадиясы

D) Әлсіреу стадиясы

E) Дағдыландыру (әдеттендіру) стадиясы

*****

Адаптациялық синдромның үшінші стадиясы қалай аталады

A) Реакция

B) Қобалжу реакциясы

C) Резистенттік стадиясы

D)& Әлсіреу стадиясы

E) Дағдыландыру (әдеттендіру) стадиясы

*****

Спортшыларда адаптациялық өзгерістердің жүйке стадиясы қалай аталады

A)& Физиологиялық ширығу

B) Бейімденушілік

C) Дизадаптация

D) Реадаптация

E) Қозғыштық

*****

Споршыларда адаптациялық өзгерістердің екінші стадиясы қалай аталады

A) Физиологиялық ширығу

B)& Бейімденушілік

C) Дизадаптация

D) Реадаптация

E) Қозғыштық

*****

Спортшыларда адаптациялық өзгерістердің үшінші стадиясы қалай аталады

A) Физиологиялық ширығу

B) Бейімденушілік

C)& Дизадаптация

D) Реадаптация

E) Қозғыштық

*****

Спортшыларда адаптациялық өзгерістердің төртінші стадиясы қалай аталады:

A) Физиологиялық ширығу.

B) Бейімденушілік

C) Дизадаптация

D)& Реадаптация

E) Қозғыштық

*****

Физиологиялық ширығу кезінде қай механизмдер қатыстырылады

A)& Реттеу

B) Гуморальды

C) Жүйкелік

D) Химиялық

E) Экологиялық

*****

Бейімденушілік стадиясы мағыналас

A) Дайындығына

B)& Жаттығушылығына

C) Тұрақтылығына

D) Резистенттілігіне

E) Әлсіреуне

*****

Дизадаптация стадиясы сәйкес

A) Дайындығына

B) Жаттығушылығына

C)& Қалыптан тыс дене жаттығуына

D) Тұрақтылыққа

E) Резистенттілігіне

*****

Реадаптация стадиясы қашан басталады

A) Жаттығудың алдында

B) Жаттығудан кейін

C) Жаттығу кезінде

D)& Ұзақ уақытқа созылған үзілістен кейінгі жаттығу

E) Қозғалыс бұзылғанда

*****

Қалыптан  тыс жүктеме болғанда спортшы организмінде қандай өзгерістер болуы мүмкін

A)& Функциональды жүйелердің тозуы

B) Энергияшығыны

C) Зат алмасудың төмендеуі

D) Бұлшық еттің гипотрофиясы

E) Дистрофия

*****

Дене  жүктемелеріне бейімделудің дамуының  негізі

A)& Физиологиялық қордың қолданылуы

B) Жүйелердің тозуы

C) Гипотрофия

D) Анаэробты ыдырау

E) Аэробты ыдырау

*****

 Дене жүктемелеріне бейімделудің (адаптацияның) негізінде қандай механизмдер жатыр

A) Витаминдік

B) Анаэробты

C) Аэробты

D)& Нейро-гуморальды

E) Жаттығулық

*****

Тітіркену басталғаннан кейін және дайын адаптация негізінде қандай адаптация пайда болуы мүмкін

A)& Жедел

B) Ұзақ уақытты

C) Дизадаптация

D) Реадаптация

E) Диадаптация

*****

Жедел адаптацияның ерекшелігі

A) Физиологиялық қорлардан айырылу

B) Физиологиялық қорлардың төмендеуі

C)& Физиологиялық қорлардың толық мобилизациялық барысында өтеді

D) Физиологиялық қорлардың жойылуы

E) Рефлекстердің жоғалуы

*****

Жедел адаптация барысында қозғалыс қызметі сипатталады

A) Қимыл дағды  аяқталады

B) Қимыл дағды өшеді

C) Қимыл дағды төмендейді

D) Қимыл дағды жоғалады

E)& Қимыл дағдының бастапқы кезеңі қалыптасады

*****

Вегативтің жүйелер жағынан жедел адаптация немен сипатталады

A) Қимыл дағды  аяқталады

B) Қимыл дағды өшеді

C) Қимыл дағды төмендейді

D) Қимыл дағды жоғалады

E)& Қан айналу және тыныс алу мүшелерінің функциональды қорының мобилизациясымен

*****

Организмге қоршаған орта факторларының ұзақ уақытта және көп рет әсер ету нәтижесінде қандай адаптация пайда болады

A) Жедел

B)& Ұзақ уақытты

C) Дизадаптация

D) Диадаптация

E) Реадаптация

*****

Ұзақ уақыттағы адаптацияның зат алмасуы

A)& Гомеостаз

B) Энергия

C) Жылулық

D) Майлық

E) Көмірсулық

*****

Ұзақ уақыттағы адаптация қандай физиологиялық процесстермен бірге жүреді

A) Ақыл-ой жұмыс қабілеттілігі төмендейді

B) Дене жұмыс қабілеттілігінің төмендеуі

C)& Реттелу механизмдерінің қайта құрылуымен

D) Қалыптан тыс жаттығу

E) Қорғаныштық

*****

Ұзақ уақыттағы адаптацияға қандай физиологиялық процесстер қатыстырылады

A)& Қор мүмкіндіктерін қолдану және мобилизациялау

B) Ақыл-ой жұмыс қабілеттілігінің төмендеуі

C) Дене жұмыс қабілеттіліктің төмендеуі

D) Қалыптан тыс жаттығу

E) Реадаптация

*****

Нақты бір спорттық іс-әрекетке адаптацияның арнайы функциональдық жүйесі қалыптасады ма

A) Кейде

B) Әрқашан

C) Ешқашан

D)& Иә

E) Уақытша

*****

Ұзақ уақыттағы адаптацияның пайда болуына қандай морфофункциональді негізінің түрінде болады

A) Реадаптацияда

B) Дизадаптацияда

C) Физиологиялық ширығуда

D) Диадаптацияда

E)& Жүйелік структуралық іздің пайда болуы

*****

Мүшелердің, жүйелердің, организмнің эволюция процессінде туындаған адаптациялық және компенсаторлық қабілеттілік қалай аталады

A)& Физиологиялық қорлар

B) Физиологиялық күй

C) Физиологиялық шығын

D) Физиологиялық қажеттілік

E) Физиологиялық гипотрофия

*****

Организмнің қор мүмкіндіктері қандай топтарға бөлінеді

A) Философиялық

B) Гуманитарлық

C)& Әлеуметтік (психологиялық және спорттық-техникалық)

D) Дефектологиялық

E) Көркемдік

*****

Организмнің биологиялық  қоры қандай өзгерістермен сипатталады

A)& Структуралық, физиологиялық

B) Философиялық

C) Гуманитарлық

D) Дефектологиялық

E) Көркемдік

*****

Физиологиялық қордың үшінші кезегінде қандай түрде көрінеді

A) Ширығу

B)& Өмір үшін күрес

C) Эмоция ретінде

D) Қозу

E) Апатия ретінде

*****

Физиологиялық қорларда жаттығу процессі қандай роль атқарады

A) Техникалық

B) Дефектологиялық

C) Әлеуметтік

D)& Қалпына келтіреді және нығайтады

E) Психологиялық

*****

Адамның қажеттіліктері мен мотивтерімен көрінетін қоршаған адамдарға және өзіне деген жеке тұлғалық қарым-қатынасы қалай аталады

A) Ширығу

B) Психика

C)& Эмоциялар

D) Адаптация

E) Стресс

*****

Организмнің арнайы жүйелерінің (сенсорлық және моторлық) қызметінде эмоциялардың маңызы

A)& Бағалау

B) Сөйлем

C) Қозғалғыш

D) Пассивті

E) Белсенді

*****

Көп таңдайтын ситуациялық жағдайда эмоция барысында адамға  қандай тәртіп тән

A)& Таңдау

B) Қозғалғыш

C) Пассивті

D) Белсенді

E) Сөйлем

*****

Спортшыны қандай эмоция алып жүреді

A) Белсенді

B) Пассивті

C)& Спорттық

D) Қозғалғыш

E) Сөйлем

*****

Спорт барысында эмоция немен сипатталады

A) Белсенді

B) Пассивті

C)& Жеңістің өқініші

D) Қозғалғыш

E) Сөйлем

*****

Спортшыларға қандай эмоция тән

A) Белсенді

B) Пассивті

C)& Жеңістің қуанышы

D) Қозғалғыш

E) Сөйлем

*****

Сөре алдында спортшылар арасында эмоциялар қандай роль атқарады

A) Оң

B) Теріс

C) Қолғалғыш

D)& Тактикалық ой

E) Белсенді

*****

Әлеуметтік аспектілерге байланысты адамға қандай эмоциялар тән

A) Төмен

B) Белсенді

C) Пассивті

D)& Жоғары

E) Орташа

*****

Локомоциялардың жылдамдығына және еркін күшке эмоциялар қалай әсер етеді

A) Оң

B)& Жоғарылатады

C) Төмендетеді

D) Пассивті

E) Белсенді

*****

 Эмоциялар туындағанда бас миының қандай бөліктері қатысады

A) Жұлын

B) Сопақша ми

C) Төртінші төмпешік

D) Ортаңғы ми

E)& Үлкен ми жарты шарларының қабығы және қабықшалар бөлігі

*****

 Эмоциональды реакциялар қандай эмоционалді көріністердің түрінде өтеді

A)& Қимыл, вегетативті

B) Бесенді

C) Пассивті

D) Оң

E) Теріс

*****

Эмоциялардың түрлері

A) Ыңғайлы

B) Ыңғайсыз

C)& Оң және теріс

D) Қажетті

E) Қажетті емес

*****

Организмнің функциональды қорының мобилизациясын туғызатын эмоцияларды реттеу механизмдерінің негізі

A)& Қозғалыстың қарқындылығы

B) Қозғалыстың төмендеуі

C) Апатия

D) Күштің құлдырауы (нашарлауы)

E) Қозғалыстың құлдырауы (нашарлауы)

*****

Спорттық іс-әрекетінде маңызды жүйке-психикалық жағдай қалай аталады

A) Апатия

B)& Эмоциональды стресс

C) Қозғалыстың азаюы

D) Күштің төмендеуі

E) Қозғалыстың құлдырауы

*****

Қалыптан тыс теріс көріністердің әсері (функциональдық жағдайдың нашарлауы және организмнің белсенділігінің төмендеуі) қалай аталады

A) Апатия

B)& Дистресс

C) Қозғалыстың азаюы

D) Күштің төмендеуі

E) Қозғалыстың құлдырауы

*****

Эмоция және  эмоциональдық стресстердің қылыптасуында қандай биологиялық реттелушілер қатысады

A) Белоктар немесе ақуыздар

B) Көмірсулар

C) Майлар.

D) Гемоглобин

E)& Нейропептидтер

*****

Балаларға дене жүктемесін мөлшерлеп берген жағдайда қандай компонент ескерілмейді:

A) Жаттығулардың ұзақтығы.

B) Оның қарқындылығы.

C) ұзақтығы.

D) Демалуының сипаты.

E)& Детская инфекция.

*****

Қол, аяқ, бетпен дененің оң және сол жақтарының біркелкі емес (теңсіздік) белгілерінің жиынтығы қалай аталады:

A) Дене.

B) Дененің жоғарғы белдеуі.

C) Дененің жоғарғы белдеуі.

D)& Моторлық асимметрия.

E) Бастың қимылы.

*****

Спорт барысында адамның аяқ-қолының негізгі ролін қандай белгі анықтамайды.

A) Әрекет жасаудағы қауылысы.

B) Күштегі жоғарғы нәтижелілігі.

C) Дәлдіктегі жоғарғы нәтижелілігі.

D) Бірігіп әрекет жасауда басым болуы.

E)& Сөз функциясы.

*****

Қимыл-қозғалыстың тапшылығына байланысты орталық жүке жүйесінде қандай өзгерістер болуы мүмкін:

A)& Ми жүйесінің басқарылуының бұзылуы.

B) Лабильдік.

C) Тежеулік.

D) Өткізгіштік.

E) Қозу.

*****

Қимыл-қозғалыстың тапшылығына байланысты ми жүйесінің басқарылуының бұзылуы неге соқтырады:

A) Лабильдікке.

B) Доминантаның дамуына.

C)& Қимыл координацияның нашарлауына.

D) Өткізгіштіктің бұзылуы.

E) Тұрақтылыққа.

*****

Қимылдың тапшылығына байланысты қимыл аппаратында қандай өзгерістер байқалады:

A) Гипертрофия.

B) Гиподинамия.

C) Гипокинезия.

D)& Бұлшық ет талшықтарының атрофиясы.

E) Адаптация.

*****

Тыныс алу жүйесіне қимыл белсенділігінің жеткіліксіздігі қалай әсер етеді:

A) Окпенің тіршілік сыйымдылығын жоғарлатады.

B) Окпенің тіршілік сыйымдылығы өзгермейді.

C) Окпенің тіршілік сыйымдылығының атрофиясы.

D) Окпенің тіршілік сыйымдылығының гиперфункциясы.

E)& Окпенің тіршілік сыйымдылығының төмендеуі.

*****

Стресстің бірінші стадиясы қалай аталады:

A)& Қобалжу.

B) Резистенттілік.

C) Әлсіреу.

D) Адаптация.

E) Дизадаптация.

*****

Стресстің екінші стадиясы қалай аталады:

A) Қобалжу.

B)& Резистенттілік.

C) Әлсіреу.

D) Адаптация.

E) Дизадаптация.

*****

 Стресстің үшінші стадиясы қалай аталады:

A) Қобалжу.

B) Резистенттілік.

C)& Әлсіреу.

D) Адаптация.

E) Дизадаптация.

*****

Көп қайталанып, қарапайым қимылдардың бір қалыпта орындалуы аталады:

A)& Монотония.

B) Әлсіреу.

C) Қимыл.

D) Атрофия.

E) Адаптация.

*****

Монотонияның пайда болуының негізінде қандай механизм жатыр:

A)& Үйреніштік.

B) Қайталау.

C) Қимыл.

D) Атрофия.

E) Адаптация.

*****

Гимнастиканың қайсысы әр түрлі қимыл қызметіне дене дайындығын кең қамтамасыз етеді:

A)& Таңертеңгілік бой жазу.

B) Жалпы гимнастика.

C) Сугимнастикасы.

D) Емдікгимнастика.

E) Өндірістікгимнастика.

*****

Гимнастиканың қай түрі орталық жүйке жүйесінің тонусын жоғарлатып, ұйқыдан кейін мидың тежеулігін түсіреді:

A) Таңертеңгілік бой жазу.

B) Жалпы гимнастика.

C)& Сугимнастикасы.

D) Емдікгимнастика.

E) Өндірістікгимнастика.

*****

Табиғи жағдайда қарапайым қимыл қай спорт түріне тән:

A) Бокс.

B) Күрес.

C)& Туризм.

D) Гимнастика.

E) Ойындар.

*****

Көздің терең көруі, өткірлігінің қабілеті жақсы, және жоғары деңгейде түстерді ажырата білетін кім:

A) Ер азамат.

B) Бала.

C) Жасөспірім.

D) Қыз бала.

E)& Әйел.

*****

Әйелдердің белгілі бір жағдайларда (ашығу кезінде) жоғары деңгейде аман қалуы немен түсіндіріледі:

A)& Зат алмасудың қолайлығымен.

B) Зат алмасудың жоғары деңгейде болуымен.

C) Қалыпты зат алмасуымен.

D) Зат алмасудың болмауы.

E) Витаминдердің алмасуымен.

*****

Қан жүйесінде әйел организмінің өзгешелігі:

A) Анемиямен.

B) Лейкопениямен.

C) Лейкоцитозбен.

D)& Қан жасау функциясы жоғары.

E) Қан жасау функциясы төмен

*****

Споршылардың жұмысқа деген функциональдық және психологиялық дайындығын  қамтамасыз ететін арнайы емес старт алдындағы формалардың бірі қалай аталады:

A)& Жарыс дайындығы.

B) Старт алдындағы қобалжу.

C) Старт алдындағы апатия.

D) Локализация.

E) Диспансеризация.

*****

Күштің дамуында қандай гормондар негізгі роль атқарады:

A) Аналық.

B)& Мужские.

C) Эндокриндік.

D) Аралас.

E)  Жыныстық.

*****

Қозғыштықтың жылдам дамуы неге байланысты:

A) Бұлшық ет талшықтарына.

B)& Бұлшық ет талшықтарының жылдамдығымен  және баяулығына.

C) Бұлшық ет талшықтарының тежеулігіне.

D) Бұлшық еттің өткізгіштік қабілеттілгіне.

E) Бұлшық еттің шаршауы.

*****

Қимыл дағдысының бастапқы сатысы сипатталады:

A) Чертеж.

B) Схемалармен.

C) Суреттеумен.

D)& Іс-әрекеттің түпкі шешімімен.

E) Бейнемен.

*****

Қимыл дағдысының қалыптасу барысындағы екінші этап неден басталады:

A) Чертеждың қалыптасуы.

B) Схеманың қалыптасуы.

C) Суреттің қалыптасуы.

D) Бейненің қалыптасуы.

E)& Үйренетін жаттығуды орындау.

*****

Қимыл дағдысына үйрететін процессті қандай қосымша ақпарат үдетеді: 

A) Сыртқы контур.

B)& Жаттықтырушының ұсынысы, компьютердік анализ.

C) Ішкі контур.

D) Лабильдік.

E) Қозғыштық.

*****

Жаттығу барысында келген ақпаратт қалай аталады:

A) Қайталанатын.

B) Бастапқы.

C)& Жедел ақпарпт.

D) Кешіген.

E) Уақытша.

*****

Қимылға моторлы процессте үйретудің маңыздылығы неде:

A)& Сөзді реттеу.

B) Қайталанатын.

C) Кешендетілген.

D) Бастапқы.

E) Соңғы.

*****

Қимылдың қалыптасуына ақыл-ой іс-әрекеттің арнайы формасы  болып келеді:

A) Тежелудің пайда болуы.

B)& Тактикалық  ойда шешілуінің дағдылық түрде қалыптасуы.

C) Өткізгіштіктің пайда болуы.

D) Лабильдіктің пайда болуы.

E) Рефлекстердің пайда болуы.

*****

Бұлшық ет экстремальды жағдайда болғанда дағдының сенімділігін арттырады:

A) Орталық жүйке жүйесінің лабильдігі.

B) Орталық жүйке жүйесінің тежелуі.

C)& Мидың  функциональдық қорының мобилизациясы.

D) Өткізгіштік.

E) Шартты және шартсыз рефлекстер.

*****

Арнайы жүктемелерге спортшыны бейімдейтін себеп болатын, жаттығу процессінің дұрыс үйымдастырылуы неге себеп болады:

A) Жедел бейімделуіне.

B) Ұзақ мерзімді бейімделуіне.

C) Қалыпқа келуіне.

D) Жұмысқа кірісуіне.

E)& Жаттығу жағдайына.

*****

Жоғары деңгейдегі натижелер жаттығудың қандай жағдайында шынына жетеді:

A)& Спорттық формада.

B) Жұмысқа кірісу барысында.

C) Жаттығу барысында.

D) Бойды қыздыру барысында.

E) Циклды кезінде.

*****

Организмге кешенді әсер етеді қай кезде (қоршаған орта, газдың қысымы):

A) Қысымның төмендеуінде.

B) Оттегіннің төмендеуінде.

C) Азоттың жоғарлауы.

D)& Барометрлі қысымның жоғарлауы.

E) Оттегіннің көбеюі.

*****

Адам және жануар организміндегі табиғи ырғақтық өзгерістер қалай аталады:

A) Қысқы ырғақтар.

B) Жазғы ырғақтар.

C) Күзгі ырғақтар.

D)& Биологиялық ырғақтар.

E) Көктемгі ырғақтар.

*****

Спорттың қай түрі (судың тығыздығы, дененің қалпы) өзіндік физиологиялық ерекшелігі бар басқа ауа ортасынан айырмашылығы:

A)& Жүзу.

B) Бокс.

C) Гимнастика.

D) Күрес.

E) Фехтование.

*****

Омыртқа жотасының қозғалысы жақсы қалыптасып, сонымен қатар буындарда  иілгіштік жақсы дамып, буын  аппаратымен бұлшық еттердің созылғыштық қабілеті жоғары деңгейде болатын сапалар  қай жынысқа тән:

A)& Әйелге.

B) Ер азаматқа.

C) Төменгі буын оқушыларына.

D) Ортаңғы буын оқушыларына.

E) Жоғарғы буын оқушыларына.

*****

Әйел спортшылардың жаттығу процессін құрастыру барысында  нені ескеру қажет:

A) Мезгіл циклды.

B)& Биологиялық циклды.

C) Жылдық циклды.

D) Апталық циклды.

E) Күзгі циклды.

*****

Қимыл белсенділігінің төмендеуі қалай аталады:

A) Атрофия.

B)& Гипокинезия.

C) Дистрофия.

D) Сколиоз.

E) Кифоз.

*****

Бұлшық ет күш қуаттылығының төмендеуі қалай аталады:

A) Адаптация.

B) Сколиоз.

C) Дистрофия.

D)& Гиподинамия.

E) Атрофия.

*****

Төтенше тітіркендіргіштерге адам организмінің жалпы жүйелік реакциясы қалай аталады:

A)& Стресс.

B) Адаптация.

C) Эмоция.

D) Апатия.

E) Тежеу.

*****

Қарқындылығы жоғары деңгейде болатын қимыл іс-әрекеттің әсер ету барысында қандай стресс пайда болуы мүмкін:

A) Сынағыш.

B) Адаптивті.

C) Эмоциональды.

D) Тежегіш.

E)& Денелік.

*****

Жарыс барысында жоғары деңгейдегі жүйкелік-психикалық ширығуды қандай стресс бейнелейді:

A) Сынағыш.

B) Адаптивті.

C)& Эмоциональды.

D) Тежегіш.

E) Денелік.

*****

Ойындармен  эстафеталар балалар организмінде  қандай өзгерістер туындатады:

A) Эндокриндік.

B)& Жүрек соғу жиілігімен тыныстауы жоғарлайды.

C) Ас қорыту.

D) сыртқа шығару.

E) Тері.

*****

Кәзіргі кездегі балалардың бойында қандай негізгі жетілмеген белгіні анықтауға болады:

A) Атрофия.

B) Дистрофия.

C) Гипотония.

D)& Бұлшық ет гипотониясы.

E) Адаптация.

*****

Балаларда эмоциональдық жоспар барысында бұлшық ет гипотониясы неге ұрындырады:

A) Тежеулікке.

B) Өткізгіштікке.

C) Тұрақтылыққа.

D) Бір қалыптылыққа.

E)& Эмоциональды түрде тұрақсыздыққа.

*****

Бұлшық еттің гипотониясымен күресуінің негізі:

A)& Дұрыс қимыл белсенділігін үйымдастыру.

B) Адаптация.

C) Лабильдік.

D) Өткізгіштік.

E) Суммация.

*****

Жаңа қимылдарды түсінілу (үйғару) үшін  қай жас қолайлы болып келеді:

A)& Төменгі буын.

B) Орта.

C) Мектепке дейінгі.

D) Орта.

E) Жоғары.

*****

Барометрлік қысымның төмендеуіне байланысты адамдарда қандай ауру болуы мүмкін:

A) Жұқпалы.

B)& Биіктік(таулық).

C) Жүрек.

D) Мамандық.

E) Өкпелік.

*****

Барометрлік қысымның жоғарлауына байланысты адамдарда қандай ауру болуы мүмкін:

A) Жұқпалы.

B) Биіктік.

C) Жүрек.

D)& Мамандық.

E) Өкпелік.

*****

 Трек-қимыл аппаратының дамуына спорттық жаттығулар қай жастан бастап әсер етеді:

A) 4 сыныптан.

B)& Орта буын және жоғары.

C) 1 сыныптан.

D) 2 сыныптан.

E) 3 сыныптан.

*****

Төзімділіктің дамуына байланысты тыныс алу жүйесінің елеуі

A)& Өкпенің тіршілік сыйымдылығының көбеюіне

B) Өкпенің тіршілік сыйымдылығының азаюына

C) Дем алу тереңдігінің азаюына

D) Дем алу бұлшық еттерінің азаюына

E) Өкпенің экскурсиясының азаюына

*****

Төзімділіктің даму барысында жүрек-қантамырлар жүйесіне тән

A) Көлемінің азаюы

B)& Морфо-функциональды түрде қайта құрылған

C) Жүрек соғу жиілігінің жоғарылауы

D) Жүректің қан айдау қызметінің төмендеуі

E) Артериальді қысымның жоғарылауы

*****

 

 

 

5В010800 – Дене шынықтыру және спорт

Спорттық физиология

Күндізгі 4 жылдық 4 курс

каз

Ахметжанова Ұ.А.

Сөре алдындағы жағдайдың пайда болуы механизмінің негізі:

A) Рефлекстер.

B) Қозғалыстар.

C)& Шартты рефлекстер.

D) Қан-тамыр жүйесі.

E) Лимфа жүйесі.

*****

Нейропептидтер  әрекет жасайтын орын:

A)& Нейрондардың контакта болатын орынында

B) Рецепторларда

C) Эффекторларда

D) Талшықтарда

E) Бұлшық еттерде

*****

Сөре алдындағы жағдайлар қай кезде көрінеді:

A)& Жарысқа шығуға дейін біраз уақыт бұрын.

B) Жарыстан кейін.

C) Жарыс барысында.

D) Жарыстан кейін түсінде.

E) Күнделікте.

*****

Сөре жағдайдың негізі  қай кезде пайда болады:

A)& Жарысқа бірнеше минут қалған кезде.

B) Жарысқа бір апта қалған кезде.

C) Жарысқа екі күн қалған кезде.

D) Жарысқа бір күн қалған кезде.

E) Жарыстан кейін.

*****

Жарысқа мидың дайындығы немен көрінеді:

A) Орталық жүйке жүйесінің тежелуімен.

B) Сақиналы түрде реттелуі.

C) Программалау.

D) Өткізушілік.

E)& Жұмыс доминантаның белсенділігімен.

*****

Қез келген жұмыста сөре (старт) алдындағы өзгерістер қалай аталады:

A) Арнайы.

B)& Арнайы емес.

C) Әр түрлі.

D) Локальды.

E) Жергілікті.

*****

Орындалатын жаттығудың спецификасын ескере сөре (старт) алдындағы өзгерістер қалай аталады:

A)& Арнайы.

B) Арнайы емес.

C) Әр түрлі.

D) Локальды.

E) Жергілікті.

*****

Споршылардың жұмысқа деген функциональдық және психологиялық дайындығын  қамтамасыз ететін арнайы емес старт алдындағы формалардың бірі қалай аталады:

A)& Жарыс дайындығы.

B) Старт алдындағы қобалжу.

C) Старт алдындағы апатия.

D) Локализация.

E) Диспансеризация.

*****

Мидың қозғыштығы тым жоғары деңгейде болатын арнайы емес старт алдындағы формалардың бірі қалай аталады:

A) Жарыс дайындығы.

B)& Сөре алдындағы қобалжу.

C) Сөре алдындағы апатия.

D) Локализация.

E) Диспансеризация.

*****

Орталық жүйке жүйесінің қозу деңгейі жеткіліксіздігімен сипатталатын арнайы емес старт алдындағы түрлерінің бірі қалай аталады:

A) Жарыс дайындығы.

B) Сөре алдындағы қобалжу.

C)& Сөре алдындағы апатия.

D) Локализация.

E) Диспансеризация.

*****

Жарыс дайындығы айқын көрініспен сипатталатыны  қай жүйке жүйесінің типіне тән:

A)& Сангвиник және флегматиктерге.

B) Холериктерге.

C) Меланхоликтерге.

D) Қозғыштықтарға.

E) Жуас.

*****

Старт алдындағы қобалжу қай жүйке жүйесінің типіне тән:

A) Сангвинникпен флегматиктерге.

B)& Холериктерге.

C) Меланхоликтерге.

D) Қозушылыққа.

E) Жуастарға

*****

Қиын ситуациялық жағдайда старт алдындағы апатия қай жүйке жүйесінің типіне тән:

A) Сангвиник пен флегматиктерге.

B) Холериктерге.

C)& Меланхоликтерге.

D) Қозушылыққа.

E) Жуастарға.

*****

Жұмыс алдында қимыл дағдыларының қалыптасуына ықпал жасалып және дене сапасына жақсы көрініс беретін организмнің функционалдық жағдайы қалай аталады:

A) Жұмысқа кірісу.

B)& Жалпы бойды қыздыру.

C) Жарыс дайындығы.

D) Старт алдындағы қобалжу.

E) Старт алдындағы апатия.

*****

Алдағы жұмысқа (негізгі жүктеме  жүйке орталықтарымен жотаның бұлшық еттеріне қатысты) спортшының арнайы дайындығы қалай аталады:

A) Жұмысқа кірісу.

B)& Бойды қыздырудың арнайы бөлімі.

C) Жұмысқа дайындық.

D) Сөре алдындағы қобалжу.

E) Сөре алдындағы апатия.

*****

Жұмыс басталған уақытынан тұрақты жағдайдың көрінісіне дейінгі   кезең қалай аталады:

A) Тұрақты.

B) Бойды қыздыру.

C)& Жұмысқа кірісу. 

D) Апатия.

E) Қобалжу.

*****

Жұмысқа кірісу кезеңі қандай процессті сипаттайды:

A) Тұрақты жағдай.

B) Старт алдындағы жағдай.

C) Ауытқу барысындағы жағдай.

D) Сөрелік жағдай.

E)& Организмнің жұмыс деңгейіне өтуі.

*****

Түрлі функциялардағы жұмысқа кірісуінің айырмашылығы неде:

A) Лабильдігімен.

B) Тұрақтылығымен.

C)& Гетерохрондылығымен (әр түрлі уақытымен).

D) Доминанттылығымен.

E) Беріктілікпен.

*****

Қандай функциялар іске тез кіріседі:

A)& Қимыл.

B) Сенсорлы.

C) Вегетативті.

D) Қан-тамыр.

E)  Жүйкелік.

*****

Жұмысқа кірісу кезеңі дайындығы жоқ спортсмен үшін неге ұрындыру мүмкін:

A) Қобалжуға.

B) Мазасыздыққа.

C) Апатияға.

D)& «Өлі нүкте».

E) Жұмысқа дайындығы.

*****

Спортшының тіршілік әрекеті мол, өзінің негізінде қимыл, жан-жақты болуындағы жағдайы қалай аталады:

A)& Дене жұмыс қабілеттілігі.

B) Мобилизация.

C) Тұрақтылық.

D) Келісу.

E) Тұрақсыздық.

*****

Сандық және сапалық жағынан спорттық іс-әрекетті бағалау барысында спортшының жұмыс қабілеттілігінің көрсеткіштері қалай аталады:

A)& Тікелей көрсеткіштер.

B)  Қосымша көрсеткіштер.

C) Бұрыш көрсеткіштер.

D) Сызықты.

E) Квадратты.

*****

Клиникалық-физиологиялық, биохимиялық және психофизиологиялық

көрсеткіштер жұмыс қабілеттілігінің қай категориясына жатады:

A) Тікелей көрсеткіштер.

B)& Қосымша көрсеткіштер.

C) Бұрыш көрсеткіштер.

D) Сызықты.

E) Квадратты.

*****

Дене жұмыс қабілеттілігінің деңгейін анықтау үшін қуаттылығына байланысты қандай тестер қолданылады:

A) Қалыпты.

B) Ширыққан.

C) Босаңсытатын.

D) Статикалық.

E)& Максимальдыжәне  субмаксимальды

*****

Шаршағандықтың негізгі және объективті белгісі болып саналады:

A) Ширығу.

B) Босаңсу.

C)& Жұмыс қабілеттіліктің төмендеуі.

D) Майдың азаюы.

E) Ақуыздардың азаюы.

*****

Шаршау организмнің қалыпты функционалды жағдайы болып есептелінеді ме:

A)& Ие.

B) Жоқ.

C) Кей кезде.

D) Ешқашан.

E) Уақытша.

*****

Шаршаудың пайда болуының негізінде қандай факторлар жатыр:

A)& Дене және ақыл-ой жүктеме.

B) Отырғандағы жүктеме.

C) Түстегі жүктеме.

D) Ас қабылдау барысындағы жүктеме.

E) Физиопроцедураларды қабылдау барысындағы жүктеме.

*****  

Шаршаудыңсубъективті факторларына жатады:

A)Апатия.

B)& Шаршау сезімі.

C) Қобалжу.

D) Қозғыштық.

E) Лабильдік.

*****

Шаршаудыңобъективті белгілеріне жатады:

A) Апатия.

B) Қобалжу.

C)& Мүшелермен жүйелердегі функциональдық өзгерістер.

D) Қозғыштық.

E) Лабильдік.

*****

Шаршау барысында орталық жүйке жүйесінде қандай субъективті өзгерістер байқалады:

A) Доминанта.

B)& Шарты- шартсыз реакциялардың әлсіреуі.

C) Апатия.

D) Қобалжу.

E) Тахикардия.

*****

Жүрек-қан тамыр жүйесінде қандай субъективті өзгерістер байқалады:

A) Апатия.

B) Қобалжу.

C)& Қан қысымының тахикардиясы және  лабильдігі.

D) Қозғыштық.

E) Тежелу.

*****

Шаршау  барысында қанда қандай субъективті өзгерістер  байқалады:

A) Гемоглобиннің жоғарлауы.

B) Эритроциттердің жоғарлауы.

C) Эритроциттердің тұрақтануы.

D)& Эритроциттер мен гемоглобиннің төмендеуі.

E) Лейкоциттердің төмендеуі.

*****

Дене жұмыс барысында шаршаудың бастапқы сатысында мүшелермен жүйелерде қандай функциональдық өзгерістер байқалуы мүмкін:

A) Эндокриндік.

B) Вегетативтік.

C) Симпатикалық.

D) Парасимпатикалық.

E)& Бұлшық ет жүйсінде және қимыл анализаторларда.

*****

Дене жұмыс барысында шаршаудың бірінші белгісінің негізінде не жатыр:

A)& Автоматты жұмыс қимылдарының бұзылуы.

B)Қозу.

C) Тежелу.

D) Адаптация.

E) Тромбоцитоз.

*****

Дене жұмыс барысында шаршаудың екінші белгісінің негізінде не жатыр:

A)& қимыл координацияның бұзылуы.

B) Қозу.

C) Тежелу.

D) Адаптация.

E) Тромбоцитоз.

*****

Дене жұмыс барысында шаршаудың үшінші белгісінің негізінде не жатыр:

A)& Жұмыстың өнімділігінің төмендеуі, вегетативті функциялардың ширығуы.

B) Қозу.

C) Тежелу.

D) Адаптация.

E) Тромбоцитоз.

*****

Жұмыс барысындағы шаршау организмнің қалыпты реакциясы болып есептіледі ма:

A) Әр қашан.

B) Кей-кезде.

C)& Ие.

D) Уақытша.

E) Үнемі.

*****

Демалысты қажет ететін шаршаудың субъективті және  объективті белгілерімен сипатталатын шегаралық функциональды жағдай қалай аталады:

A) Адаптация.

B) Тежелу.

C) Қозғыштық.

D)& Созылмалы түрде шаршау.

E) Суммация.

*****

Үнемі шаршағандық сезіну, әлсіздік, ұйқысыздық, тәбеттің болмауы, жүректің ауруы және т.б.  осындай патологиялық жағдай қалай аталады:

A)& Зорығу.

B) Сусыну.

C) Шаршау.

D) Апатия.

E) Адаптация.

*****

Қалыпқа келу  механизмінің реттелу негізі:

A) Қантамырлық.

B) Лимфалық.

C) Эндокриндік.

D)& Нейрогуморальдық.

E) Тұзды.

*****

Қалыпқа келу спортшының қандай ерекшелітеріне байланысты:

A) Майдың алмасуына.

B) Белоктық (акуыздық).

C)& Жеке даралық, жаттығу деңгейіне.

D) Эндокриндік.

E) Көмірсуға.

*****

Қалыпқа келу шаралардың бірінші тобына жатады:

A) Оттегінмен демалу.

B) Массаж.

C) Жылы процедуралар.

D)& Ұтымды жаттығу режимі және демалыс.

E) Ультрофиолет сәулесі.

*****

Дене бөліктерінің бір қалыпта бекітілуі қалай аталады:

A) Жату.

B)& Қалып.

C) Тұру.

D) Жүгіру.

E) Ілініп тұру.

*****

Алдағы іс-әрекетке дайындық қандай қалыпты қажет етеді:

A) Жұмыс барысындағы қалып.

B)& Жұмыс алдындағы қалып.

C) Ыңғалы қалып.

D) Ыңғайсыз қалып.

E) Немқұрайлық.

*****

Қандай қалыпта жұмыс қабілеттілік жоғарлайды:

A) Жұмыс барысындағы қалып.

B) Жұмыс алдындағы қалып.

C)& Ыңғалы қалып.

D) Ыңғайсыз қалып.

E) Немқұрайлық.

*****

Қандай қалыпта жұмыс қабілеттіліктің эффективтілігі төмендейді:

A) Жұмыс барысындағы қалып.

B) Жұмыс алдындағы қалып.

C) Ыңғалы қалып.

D)& Ыңғайсыз қалып.

E) Немқұрайлық.

*****

Статикалық жұмыс барысында қимыл аппараты немен сипатталады:

A)& Бұлшық еттердің үзіліссіздегі белсенділігі.

B) Бұлшық еттердің сылбырлығы.

C) Изотопия.

D) Ширығу.

E) Суммация.

*****

Жаттығу барысында бір қимыл актілердің бірнеше рет қайталануы қалай аталады:

A)& Стандартты циклды.

B) Ациклды.

C) Үдемелі.

D) Асимметриялы.

E) Симметриялы.

*****

Дене сапасының дамуында негізгі механизм болып табылады:

A) Эндокриндік.

B)& Шартты-рефлекторлы.

C) Тамырлық.

D) Тыныстау.

E) Ферменттік.

*****

Бұлшық ет күшінің бұлшық еттің физиологиялық көлденісіне қатынасы қалай аталады:

A) Жылдамдық.

B) Ептілік.

C) Иілгіштік.

D) Уақыт.

E)& Салыстырмалы күш.

*****

Бұлшық ет күшінің анатомиялық көлденісіне қатынасы қалай аталады:

A) Жылдамдық.

B) Ептілік.

C) Иілгіштік.

D) Уақыт.

E)& Салыстырмалы күш.

*****

Спорттық тәжірибе барысында салыстырмалы күш қалай бағаланады:

A)& Спортшының бұлшық ет күшінің салмағына қатынасы

B) Денесінің салмағы бойынша.

C) Тұрғандағы бойы бойынша.

D) Отырғандағы бойы бойынша.

E) Зат алмасу бойынша.

*****

Бұлшық еттің күшінің дамуына бұлшық ет ішіндегі қандай факторлар әсер етеді:

A) Буындар.

B) Байламдар.

C)& Бұлшық ет талшықтарының саны.

D) Сарколемма.

E) Актин.

*****

Күштің дамуында қандай гормондар негізгі роль атқарады:

A) Аналық.

B)& Мужские.

C) Эндокриндік.

D) Аралас.

E)  Жыныстық.

*****

Қозғыштықтың жылдам дамуы неге байланысты:

A) Бұлшық ет талшықтарына.

B)& Бұлшық ет талшықтарының жылдамдығымен  және баяулығына.

C) Бұлшық ет талшықтарының тежеулігіне.

D) Бұлшық еттің өткізгіштік қабілеттілгіне.

E) Бұлшық еттің шаршауы.

*****

Қимыл дағдысының бастапқы сатысы сипатталады:

A) Чертеж.

B) Схемалармен.

C) Суреттеумен.

D)& Іс-әрекеттің түпкі шешімімен.

E) Бейнемен.

*****

Қимыл дағдысының қалыптасу барысындағы екінші этап неден басталады:

A) Чертеждың қалыптасуы.

B) Схеманың қалыптасуы.

C) Суреттің қалыптасуы.

D) Бейненің қалыптасуы.

E)& Үйренетін жаттығуды орындау.

*****

Қимыл дағдысына үйрететін процессті қандай қосымша ақпарат үдетеді: 

A) Сыртқы контур.

B)& Жаттықтырушының ұсынысы, компьютердік анализ.

C) Ішкі контур.

D) Лабильдік.

E) Қозғыштық.

*****

Жаттығу барысында келген ақпаратт қалай аталады:

A) Қайталанатын.

B) Бастапқы.

C)& Жедел ақпарпт.

D) Кешіген.

E) Уақытша.

*****

Қимылға моторлы процессте үйретудің маңыздылығы неде:

A)& Сөзді реттеу.

B) Қайталанатын.

C) Кешендетілген.

D) Бастапқы.

E) Соңғы.

*****

Қимылдың қалыптасуына ақыл-ой іс-әрекеттің арнайы формасы  болып келеді:

A) Тежелудің пайда болуы.

B)& Тактикалық  ойда шешілуінің дағдылық түрде қалыптасуы.

C) Өткізгіштіктің пайда болуы.

D) Лабильдіктің пайда болуы.

E) Рефлекстердің пайда болуы.

*****

Бұлшық ет экстремальды жағдайда болғанда дағдының сенімділігін арттырады:

A) Орталық жүйке жүйесінің лабильдігі.

B) Орталық жүйке жүйесінің тежелуі.

C)& Мидың  функциональдық қорының мобилизациясы.

D) Өткізгіштік.

E) Шартты және шартсыз рефлекстер.

*****

Арнайы жүктемелерге спортшыны бейімдейтін себеп болатын, жаттығу процессінің дұрыс үйымдастырылуы неге себеп болады:

A) Жедел бейімделуіне.

B) Ұзақ мерзімді бейімделуіне.

C) Қалыпқа келуіне.

D) Жұмысқа кірісуіне.

E)& Жаттығу жағдайына.

*****

Жоғары деңгейдегі натижелер жаттығудың қандай жағдайында шынына жетеді:

A)& Спорттық формада.

B) Жұмысқа кірісу барысында.

C) Жаттығу барысында.

D) Бойды қыздыру барысында.

E) Циклды кезінде.

*****

Организмге кешенді әсер етеді қай кезде (қоршаған орта, газдың қысымы):

A) Қысымның төмендеуінде.

B) Оттегіннің төмендеуінде.

C) Азоттың жоғарлауы.

D)& Барометрлі қысымның жоғарлауы.

E) Оттегіннің көбеюі.

*****

Адам және жануар организміндегі табиғи ырғақтық өзгерістер қалай аталады:

A) Қысқы ырғақтар.

B) Жазғы ырғақтар.

C) Күзгі ырғақтар.

D)& Биологиялық ырғақтар.

E) Көктемгі ырғақтар.

*****

Спорттың қай түрі (судың тығыздығы, дененің қалпы) өзіндік физиологиялық ерекшелігі бар басқа ауа ортасынан айырмашылығы:

A)& Жүзу.

B) Бокс.

C) Гимнастика.

D) Күрес.

E) Фехтование.

*****

Омыртқа жотасының қозғалысы жақсы қалыптасып, сонымен қатар буындарда  иілгіштік жақсы дамып, буын  аппаратымен бұлшық еттердің созылғыштық қабілеті жоғары деңгейде болатын сапалар  қай жынысқа тән:

A)& Әйелге.

B) Ер азаматқа.

C) Төменгі буын оқушыларына.

D) Ортаңғы буын оқушыларына.

E) Жоғарғы буын оқушыларына.

*****

Әйел спортшылардың жаттығу процессін құрастыру барысында  нені ескеру қажет:

A) Мезгіл циклды.

B)& Биологиялық циклды.

C) Жылдық циклды.

D) Апталық циклды.

E) Күзгі циклды.

*****

Қимыл белсенділігінің төмендеуі қалай аталады:

A) Атрофия.

B)& Гипокинезия.

C) Дистрофия.

D) Сколиоз.

E) Кифоз.

*****

Бұлшық ет күш қуаттылығының төмендеуі қалай аталады:

A) Адаптация.

B) Сколиоз.

C) Дистрофия.

D)& Гиподинамия.

E) Атрофия.

*****

Төтенше тітіркендіргіштерге адам организмінің жалпы жүйелік реакциясы қалай аталады:

A)& Стресс.

B) Адаптация.

C) Эмоция.

D) Апатия.

E) Тежеу.

*****

Қарқындылығы жоғары деңгейде болатын қимыл іс-әрекеттің әсер ету барысында қандай стресс пайда болуы мүмкін:

A) Сынағыш.

B) Адаптивті.

C) Эмоциональды.

D) Тежегіш.

E)& Денелік.

*****

Жарыс барысында жоғары деңгейдегі жүйкелік-психикалық ширығуды қандай стресс бейнелейді:

A) Сынағыш.

B) Адаптивті.

C)& Эмоциональды.

D) Тежегіш.

E) Денелік.

*****

Ойындармен  эстафеталар балалар организмінде  қандай өзгерістер туындатады:

A) Эндокриндік.

B)& Жүрек соғу жиілігімен тыныстауы жоғарлайды.

C) Ас қорыту.

D) сыртқа шығару.

E) Тері.

*****

Кәзіргі кездегі балалардың бойында қандай негізгі жетілмеген белгіні анықтауға болады:

A) Атрофия.

B) Дистрофия.

C) Гипотония.

D)& Бұлшық ет гипотониясы.

E) Адаптация.

*****

Балаларда эмоциональдық жоспар барысында бұлшық ет гипотониясы неге ұрындырады:

A) Тежеулікке.

B) Өткізгіштікке.

C) Тұрақтылыққа.

D) Бір қалыптылыққа.

E)& Эмоциональды түрде тұрақсыздыққа.

*****

Бұлшық еттің гипотониясымен күресуінің негізі:

A)& Дұрыс қимыл белсенділігін үйымдастыру.

B) Адаптация.

C) Лабильдік.

D) Өткізгіштік.

E) Суммация.

*****

Жаңа қимылдарды түсінілу (үйғару) үшін  қай жас қолайлы болып келеді:

A)& Төменгі буын.

B) Орта.

C) Мектепке дейінгі.

D) Орта.

E) Жоғары.

*****

Барометрлік қысымның төмендеуіне байланысты адамдарда қандай ауру болуы мүмкін:

A) Жұқпалы.

B)& Биіктік(таулық).

C) Жүрек.

D) Мамандық.

E) Өкпелік.

*****

Барометрлік қысымның жоғарлауына байланысты адамдарда қандай ауру болуы мүмкін:

A) Жұқпалы.

B) Биіктік.

C) Жүрек.

D)& Мамандық.

E) Өкпелік.

*****

 Трек-қимыл аппаратының дамуына спорттық жаттығулар қай жастан бастап әсер етеді:

A) 4 сыныптан.

B)& Орта буын және жоғары.

C) 1 сыныптан.

D) 2 сыныптан.

E) 3 сыныптан.

*****

Балаларға дене жүктемесін мөлшерлеп берген жағдайда қандай компонент ескерілмейді:

A) Жаттығулардың ұзақтығы.

B) Оның қарқындылығы.

C) ұзақтығы.

D) Демалуының сипаты.

E)& Детская инфекция.

*****

Қол, аяқ, бетпен дененің оң және сол жақтарының біркелкі емес (теңсіздік) белгілерінің жиынтығы қалай аталады:

A) Дене.

B) Дененің жоғарғы белдеуі.

C) Дененің жоғарғы белдеуі.

D)& Моторлық асимметрия.

E) Бастың қимылы.

*****

Спорт барысында адамның аяқ-қолының негізгі ролін қандай белгі анықтамайды.

A) Әрекет жасаудағы қауылысы.

B) Күштегі жоғарғы нәтижелілігі.

C) Дәлдіктегі жоғарғы нәтижелілігі.

D) Бірігіп әрекет жасауда басым болуы.

E)& Сөз функциясы.

*****

Қимыл-қозғалыстың тапшылығына байланысты орталық жүке жүйесінде қандай өзгерістер болуы мүмкін:

A)& Ми жүйесінің басқарылуының бұзылуы.

B) Лабильдік.

C) Тежеулік.

D) Өткізгіштік.

E) Қозу.

*****

Қимыл-қозғалыстың тапшылығына байланысты ми жүйесінің басқарылуының бұзылуы неге соқтырады:

A) Лабильдікке.

B) Доминантаның дамуына.

C)& Қимыл координацияның нашарлауына.

D) Өткізгіштіктің бұзылуы.

E) Тұрақтылыққа.

*****

Қимылдың тапшылығына байланысты қимыл аппаратында қандай өзгерістер байқалады:

A) Гипертрофия.

B) Гиподинамия.

C) Гипокинезия.

D)& Бұлшық ет талшықтарының атрофиясы.

E) Адаптация.

*****

Тыныс алу жүйесіне қимыл белсенділігінің жеткіліксіздігі қалай әсер етеді:

A) Окпенің тіршілік сыйымдылығын жоғарлатады.

B) Окпенің тіршілік сыйымдылығы өзгермейді.

C) Окпенің тіршілік сыйымдылығының атрофиясы.

D) Окпенің тіршілік сыйымдылығының гиперфункциясы.

E)& Окпенің тіршілік сыйымдылығының төмендеуі.

*****

Стресстің бірінші стадиясы қалай аталады:

A)& Қобалжу.

B) Резистенттілік.

C) Әлсіреу.

D) Адаптация.

E) Дизадаптация.

*****

Стресстің екінші стадиясы қалай аталады:

A) Қобалжу.

B)& Резистенттілік.

C) Әлсіреу.

D) Адаптация.

E) Дизадаптация.

*****

 Стресстің үшінші стадиясы қалай аталады:

A) Қобалжу.

B) Резистенттілік.

C)& Әлсіреу.

D) Адаптация.

E) Дизадаптация.

*****

Көп қайталанып, қарапайым қимылдардың бір қалыпта орындалуы аталады:

A)& Монотония.

B) Әлсіреу.

C) Қимыл.

D) Атрофия.

E) Адаптация.

*****

Монотонияның пайда болуының негізінде қандай механизм жатыр:

A)& Үйреніштік.

B) Қайталау.

C) Қимыл.

D) Атрофия.

E) Адаптация.

*****

Гимнастиканың қайсысы әр түрлі қимыл қызметіне дене дайындығын кең қамтамасыз етеді:

A)& Таңертеңгілік бой жазу.

B) Жалпы гимнастика.

C) Сугимнастикасы.

D) Емдікгимнастика.

E) Өндірістікгимнастика.

*****

Гимнастиканың қай түрі орталық жүйке жүйесінің тонусын жоғарлатып, ұйқыдан кейін мидың тежеулігін түсіреді:

A) Таңертеңгілік бой жазу.

B) Жалпы гимнастика.

C)& Сугимнастикасы.

D) Емдікгимнастика.

E) Өндірістікгимнастика.

*****

Табиғи жағдайда қарапайым қимыл қай спорт түріне тән:

A) Бокс.

B) Күрес.

C)& Туризм.

D) Гимнастика.

E) Ойындар.

*****

Көздің терең көруі, өткірлігінің қабілеті жақсы, және жоғары деңгейде түстерді ажырата білетін кім:

A) Ер азамат.

B) Бала.

C) Жасөспірім.

D) Қыз бала.

E)& Әйел.

*****

Әйелдердің белгілі бір жағдайларда (ашығу кезінде) жоғары деңгейде аман қалуы немен түсіндіріледі:

A)& Зат алмасудың қолайлығымен.

B) Зат алмасудың жоғары деңгейде болуымен.

C) Қалыпты зат алмасуымен.

D) Зат алмасудың болмауы.

E) Витаминдердің алмасуымен.

*****

Қан жүйесінде әйел организмінің өзгешелігі:

A) Анемиямен.

B) Лейкопениямен.

C) Лейкоцитозбен.

D)& Қан жасау функциясы жоғары.

E) Қан жасау функциясы төмен

*****

5В010800 – Дене шынықтыру және спорт

Спорт физиологиясы

Күндізгі 3 жыл 3 курс

каз

Ахметжанова Ұ.А.

Қалыпқа келу процесc  адам организмі үшін:

A)& Табиғи жағдай

B) Жүре пайда болған жағдай

C) Жаттығу жағдай

D) Жиырылу жағдай

E) Өткізу жағдай

*****

Жаттығу дәрежесін қалыпқа келу процесс  анықтайды ма

A)& Анықтайды

B) Анықтамайды

C) Кейде

D) Кезеңмен

E) Ешқашан

*****

Спортшының функциональдық дайындық критерийлерінің бірі болып табылады

A)& Жылдамдық және қалыпқа келудің сипаттамасы

B) Ұйқының ұзақтығы

C) Үйқысыздық

D) Тәбеттің нашар болмауы

E)  Тәбеттің жоғары деңгейде болуы

*****

Организмді қалыпқа келтіретін механизм қандай

A)& Нервті-гуморальды

B) Бұлшық еттік

C) Тамырлық

D) Эндокриндік

E) Қан-тамырлық

*****

Ширыққан бұлшық ет жұмыстан кейінгі фаза

A)& Жұмыс  қабілеттіліктің төменгі

B) Жұмысқа қабілеттілікті жеделдететін

C) Бір қалыпты жұмыс қабілеттілік

D) Бастапқы жұмыс қабілеттілік

E)  Жұмыс қабілеттіліктің соңы

*****

Қажеттілігіне байланысты шаралар қалай аталады

A) Тұрақты

B)& Кезеңмен

C) Ілгерілемелі

D) Циклді

E) Ациклді

*****

Қалыпқа келу үшін (женьшень, элеуторококк және т.б.) шөптен жасалған стимуляторлар (сергітушілер) қандай заттарға жатады

A) Фармакологиялық

B) Химиялық

C) Физиологиялық

D) Электрлік

E)& Биологиялық

*****

Бұлшық еттер күшінің дамуында қандай гормондар негізгі роль атқарады

A) Аналық

B) Балалық

C) Жасанды

D)& Аталық

E) Орташа

*****

Берілген аз уақыт жағдайда әрекет жасау қабілет қалай аталады

A) Жылдамдық

B) Ептілік

C) Алғырлық

D) Іс-әрекеттер

E)& Шапшаңдық

*****

Шапшаңдықтың қарапайым түрлерінің көрінісіне жатады

A)& Бір реттік қимыл-қозғалыстың жалпы жылдамдығы

B) Көп реттік қимыл-қозғалыстың жалпы жылдамдығы

C) Уақытты таңдау

D) Жағдайды таңдау

E) Сапасын таңдау

*****

Сигнал берілген уақыттан бастап жауап қайтарған реакциясына дейінгі бағалау реакция қалай аталады

A) Жылдамдық

B)& Қимыл реакцияның уақыты

C) Фактор

D) Жағдай

E) Нәтиже

*****

Қимыл реакциясының уақытына қандай факторлар әсер етеді

A)& Спорттық шеберлік

B) Жынысы

C) Жыл мезгілі

D) Күннің уақыты

E) Аймақ

*****

Жүйке және бұлшық ет жасушаларындағы қозу ағымының жылдамдығы қалай аталады

A) Қозғалғыштық

B) Тұрақтылық

C)& Лабильдік

D) Фактор

E) Интервал

*****

Үлкен жарты шарлардағы қозғыштық пен тежеудің ауысуының жылдамдығы және керісінше қалай аталады

A)& Қозғалғыштық

B) Тұрақтылық

C) Лабильдік

D) Фактор

E) Интервал

*****

Үзақ немесе берілген уақыт аралығында арнайы жұмыстың тиімділігін төмендетпей жасалатын қаблет қалай аталады

A) Шапшаңдылық

B) Жылдамдық

C) Ептілік

D)& Төзімділік

E) Лабильдік

*****

Төзімділіктің дамуына байланысты тыныс алу жүйесінің елеуі

A)& Өкпенің тіршілік сыйымдылығының көбеюіне

B) Өкпенің тіршілік сыйымдылығының азаюына

C) Дем алу тереңдігінің азаюына

D) Дем алу бұлшық еттерінің азаюына

E) Өкпенің экскурсиясының азаюына

*****

Төзімділіктің даму барысында жүрек-қантамырлар жүйесіне тән

A) Көлемінің азаюы

B)& Морфо-функциональды түрде қайта құрылған

C) Жүрек соғу жиілігінің жоғарылауы

D) Жүректің қан айдау қызметінің төмендеуі

E) Артериальді қысымның жоғарылауы

*****

Төзімділікті  дамыту барысында бұлшық еттерде қандай өзгерістер болады

A) Гипотрофия

B)& Гипертрофия

C) Атрофия

D) Бірқалыптылық

E) Төмендеу

*****

Төзімділікті  дамыту барысында орталық жүйке жүйесінде қандай өзгерістер болады

A) Гипертрофия

B) Гипотрофия

C)& Жұмыс доминантаның дамуы

D) Үдеуі

E) Баяулауы

*****

Циклді спорт түрлеріндегі арнайы төзімділік неге байланысты

A) Уақытқа

B) Жылдамдыққа

C)& Дистанцияның ұзындығына

D) Сапаға

E) Жағдайға

*****

Статикалық жұмыс барысында төзімділік неге байланысты

A)& Жүйке орталығына және жұмыс жасайтын бұлшық етке

B) Уақытқа

C) Жылдамдыққа

D) Сапаға

E) Жағдайға

*****

Жылдамдықты төзімділік неге байланысты

A)& Жүйке орталығының тұрақтылығына

B) Жүйке орталығының тежелуіне

C) Жүйке орталығының үдеуіне

D) Жүйке орталығының баяулауына

E) Жүйке орталығының гипертрофиясына

*****

Ситуациялы спорт түрлерінде төзімділік неге байланысты

A)& Жүйке және сенсорлы жүйенің тұрақтылығына

B) Бұлшық ет жұмысына

C) дистанцияның ұзындығына

D) Бұлшық ет гипертрофиясына

E) Бұлшық ет гипотрофиясына

*****

Айналу, үдеу барысында төзімділік неге байланысты

A) Бұлшық ет гипертрофиясына

B) Бұлшық ет гипотрофиясына

C)& Вестибулярлы аппараттың тұрақтылығына

D) Жүйке жүйесінің тұрақтылығына

E) Бұлшық ет белсенділігіне

*****

Гипоксия (0₂ жетіспеушілігі) барысында төзімділік неге байланысты

A) Оттегіне сезімталдықтың жоғарылауымен

B)& Оттегіне сезімталдылықтың төмендеуімен

C) Оттегіне тұрақтылықпен

D) Зат алмасудың жоғарылауымен

E) Зат алмасудың төмендеуімен

*****

Төзімділіктің  механизмі неге байланысты

A) Вестибулярлы аппараттың тұрақтылығына

B) Бұлшық ет гипертрофиясына

C) Бұлшық ет гипотрофиясына

D)& Физиологиялық резервтің жоғарылауына

E) Физиологиялық резервтің төмендеуіне

*****

Буындар арқылы  үлкен амплитудамен іс-әрекет жасау қабілеті қалай аталады

A) Баяулық

B) Шапшаңдық

C) Ептілік

D) Төзімділік

E)& Иілгіштік

*****

Ой еңбегімен немесе ауыр жұмыстан кейін жұмыс қабілеттіліктің төмендуі, шаршау пайда болғанда организмнің функциональдық жағдайы қалай аталады

A) Ептілік

B) Төзімділік

C)& Қажу (шаршау)

D) Иілгіштік

E) Баяулық

*****

Ұйқының, тәбеттің бұзылып, үнемі шаршап, сылбырлықтың пайда болуы организмнің осындай патологиялық (қалыптан тыс) жағдайы қалай аталады

A)& Зорығу

B) Баяулық

C) Төзімділік

D) Тұрақтылық

E) Белсенділік

*****

Спортшылардың зорығуының негізгі  критерийі болып табылады

A) Сылбырлық

B) Апатия

C) Ұйқының бұзылуы

D)& Спорттық нәтижелердің төмендеуі

E) Баяулық

*****

Организмнің қоршаған орта жағдайларына өзгеруіне қалыптасуы және ішкі ортаның тұрақтылығының сақталуына негіз болатын физиологиялық реакциялардың жиынтығы қалай аталады

A) Механикалық адаптация (бейімделу)

B) Дене адаптациясы

C) Ақыл-ой адаптация

D)& Физиологиялық адаптация

E) Күштік адаптация

*****

Арнайы жұмысқа қабілеттіліктің және жалпы дене дайындығын жоғарылатуға бағытталған арнайы педагогикалық процесс қалай аталады

A) Қайта қалыпқа келу

B)& Спорттық жаттығу

C) Адаптация

D) Апатия

E) Сылбырлық

*****

Жаттығу процессті дұрыс ұйымдастыру ынталандырады

A)& Организмнің функциональдық мүмкіншілігін жоғарлатады

B) Организмнің функциональдық мүмкіншілігін төмендетеді

C) Функциональдық мүмкіншілігін теңестіреді

D) Функциональдық мүмкіншілігін азайтады

E) Функциональдық мүмкіншілігін төмендетеді

*****

Спортшылардың функциональдық дайындығын тестілеу кезінде қолданылады

A) Нәтижелері

B) Спортшының көңіл-күйі

C) Тәбеттің төмендеуі

D) Ұйқының нашарлауы

E)& Жеңімпаздың моделі

*****

Адаптацияның жеке даралық ерекшеліктерін бағалау үшін қолданылады

A)& Кешенді тестілеу

B) Көрсеткіштерді теңестіру

C) Көрсеткіштерді жоғарылату

D) Көрсеткіштерді қалыптастыру

E) Көрсеткіштерді тұрақтандыру

*****

Споршыны арнайы дайындық формасына ауыстыру үшін қандай дайындық базада өту қажет

A)& Жалпы дайындық

B) Циклді

C) Ілгерілемелі

D) Ациклді

E) Уақытша

*****

Орталық жүйке жүйесінің фунциональды қорының мобилизациясына, қимыл-қозғалыс аппаратының, вегетативті жүйелердің және т.б.жүйелер үшін  қандай жүктемелер қолданылады

A) Минимальді

B) Орташа

C) Уақытша

D)& Максимальді

E) Қолайлы

*****

Мамандындырылған споршының қимыл-қозғалыс аппаратына тән

A)& Жұмысшы бұлшық еттің  гипертрофиясы

B) Бұлшық еттің гипотрофиясы

C) Қозғыштық

D) Өткізгіштік

E) Лабильдік

*****

Мамандырылған ортшының жүйке жүйесіне тән

A) Лабильды түрде төмендеуі

B)& Лабильдіктің және қозғыштықтың жоғарылауы

C) Қозғыштықтың төмендеуі

D) Иннервацияның нашарлауы

E) Синапстардың қажуы

*****

Споршылардың зат алмасуына тән

A)& Ақуыз және көмірсулар қорының көбеюі

B) Ақуыздардың азаюы

C) Көмірсулардың азаюы

D) Майылдардың көбеюі

E) Майылдардың азаюы

*****

Спортшылардың тыныс алу жүйесі немен сипатталады

A) Окпенің тіршілік сыйымдылығының төмендеуімен

B) Окпенің тіршілік сыйымдылығының тұрақтылығымен

C)& Окпенің тіршілік сыйымдылығының жоғарылауымен

D) 2000-ге дейін төмендеуімен

E) 1500 мл-ге дейін төмендеуімен

*****

Спортшылардың жүрегінде қандай бейімділік өзгерістер анықталады

A) Гипотрофия

B) Лабильдік

C) Откізгіштік

D)& Гипертрофия

E) Қозғыштық

*****

Спортшының қан жүйесінде қандай өзгерістер болады

A) Эритроциттердің төмендеуі

B) Лейкоциттердің төмендеуі

C) Тромбоциттердің төмендеуі

D) Гемоглобиннің төмендеуі

E)& Эритроциттердің жоғарылауы

*****

Дайындық арасында демалыс жеткілікті болғанның өзінде зорығудың пргрессивті түрде дамуына байланысты  патологиялық жағдай қалай аталады

A) Жаттығу

B)& Қалыптан тыс жаттығу

C) Қажу

D) Адаптация

E) Қозғыштық

*****

Әйелдердің ми қызметінің қандай ерекшеліктері бар

A) Арифметикалық

B) Геометриялық

C)& Тіл ақпаратының қайта өнделуі

D) Санды есте сақтау.

E) Тактикалық міндеттер

*****

Ми қызметінің қандай ерекшеліктері ер азаматтарға қарағанда

әйелдерде төмен

A)& Санды есте сақтау

B) Сөзді есте сақтау.

C) Ақпараттың қайта өнделуі

D) Сөздік

E) Аналитикалық

*****

Қандай қасиеттер ер азаматтарға қарағанда әйелдерге тән

A) Тежеу

B)& Эмоциальды қозғыштық

C) Сезімталдықтың төмендеуі

D) Механикалық

E) Денелік

*****

Омыртқа жотасының жылжымалығы және байлам аппаратының созылғыштығы бейім болады

A)& Иілгіштікке

B) Мотивацияға

C) Қозғыштыққа

D) Өткішгіштікке

E) Лабильділікке

*****

Пирамида жолы арқылы моторлық белсенділікті қандай нейрондар ұйымдастырады

A)& Қозғалыс нейрондары

B) Ойлау нейрондары

C) Қалып нейрондары

D) Алқымдау нейрондары

E) Тіл нейрондары

*****

Қандай нейрондар экстрапирамидалық жүйе арқылы жұмыс қалпын қалыптастырады

A) Қозғалыс нейрондары

B) Ойлау нейрондары

C)& Қалып нейрондары

D) Алқымдау нейрондары

E) Тіл нейрондары

 

*****