5В010800 – Дене шынықтыру және спорт

Емдік дене тәрбиесі және дәрігерлік бақылау

Күндізгі 4 жыл 4 курс

каз

Ахметжанова Ұ.А.

Дене тәрбиесі және спортпен шұғылданатын адамның организміндегі өзгерістердің бағалау арқылы жаттығудың жағымды, не жағымсыз әсерлерін уақытында дұрыс бағалап, машықтану тиімділігін арттырудың жолдарын зерттейтін дербес медициналық ғылым аталады:

A) Физиология.

B) Жасерекшелік физиология.

C)& Спорттық медицина

D) Анатомия, спорттық морфология негіздері.

E) Эмбриология.

*****

Пульстіњ тыныштыќ жаѓдайдаѓы ќалыпты жиелігі:

A) 40-60

B) 50-70

C)& 60-80

D) 70-90

E) 65-90

*****

¤кпеніњ тіршілік сыйымдылыѓын аныќтайтын ѓдісті кандай терминмен

атайды:

A)пневмотонометрия

B) бронхография

C)& спирометрия

D)пневмотахометрия

E) бронхоскопия

*****

Этиология ның анықтамасы:

A) этникалыќ топтар туралы ѓылым

B) адамныњ дене дамуы туралы ѓылым

C)& аурудыњ пайда болу туралы ѓылым

D) денсаулыќ туралы ѓылым

E) организмніњ ќ±рылысымен даму туралы ѓылым

*****

Нерв ж‰йесініњ координациялыќ функциясын зерттейтін ѓдісті атайды:

A) Летунов сынамасы

B)& Ромберг сынамасы

C)  Штанге сынамасы

D)  Мартине сынамасы

E)  Розенталь сынамасы

*****

«Соматоскопия» деген термин нені білдіреді:

A)  ішкі органдарды зерттеу

B)  с±растыру

C)  укалау

D) тындау

E)& сырттан байќау

*****

Кµрсетілгендердіњ ішінде спортшыларды зерттейтін  лабораторлыќ

ѓдіс болып табылады:

A)  баллистокардиография

B)& допинг – баќылау

C) ќан ќысымын µлшеу

D) тыныстау уаќытын аныќтау

E) рентгеноскопия

*****

Тыныс алу ж‰йесініњ функционалды сынамасына жатады:

A) Летунов сынамасы

B) Ромберг сынамасы

C)& Штанге сынамасы

D) клиностатикалыќ сынамасы

E) ортостатикалыќ сынамасы

*****

М.В. Черноруцкий бойынша дене бітімініњ типтерін табыњыз:

A) лонгитип, брахитип, ќалыпты, аралас

B) лептосомальды – астеникалыќ, пикникалыќ, атлетикалыќ

C) эндоморфты, мезоморфты, эктоморфты,аралас

D)& калыпты, астеникалыќ, гиперстеникалыќ

E) атлетикалыќ, калапты, гиперстеникалыќ

*****

«Аускультация» деген термин нені білдіреді:

A) тыќылдату

B) саусаќпен басып ќµру

C) тындау

D)& ќ±лаќтыњ дыбысын зеттеу

E) кµзді зерттеу

*****

Дене дамуы нашар, денсаулыѓында сѓл ауытќуы бар адамдарды кай медициналыќ топќа жатќызамыз:

A) негізгі

B)  дайындыќ

C)& арнайы

D) жаттыќтыру

E) ж‰ктемелік

*****

«Пальпация» деген термин нені білдіреді:

A) сипалау

B) тыќылдату

C) тындау

D)& колмен басып кµру

E) укалау

*****

Гипертониялыќ жаѓдайдыњ кµрсеткіштері:

A) 120/80 мм. сын. баѓ. бойынша

B)  100/60 мм. сын. баѓ. бойынша

C)& 145/95 мм. сын баѓ. бойынша

D)  110/70 мм.сын. баѓ. бойынша

E)  125/70 мм. сын. баѓ. бойынша

*****

Тыныстыњ жиілігін ќалай аныќтайды:

A)& визуальды (сырттан байќап тексергенде)

B) аускультативті

C) флюрографиялы

D) спирометрия ѓдісі арќылы

E) пальпация  арќылы

*****

Ересек адамда тыныш жаѓдайда бір минут уаќыттаѓы тыныстау жиелігі:

A) 10-12

B) 8-24

C)& 16-20

D) 30-40

E) 35-40

*****

Ж‰рек – ќан тамыр ж‰йесініњ функционалды сынамасына

жатады:

A)& Летунов сынамасы

B) Ромберг сынамасы

C) Штанге сынамасы

D) Мартине сынамасы

E) Розенталь сынамасы

*****

Спортшылардыњ жалпы клиникалыќ зерттеу әдістеріне жататын әдістерді табыњыз:

A) электрокардиография, УЗИ, рентген ѓдісі, пневмотахометрия

B)& ќан, зѓр анализдері, ќаќырыќты зерттеу, допинг – баќылау

C) анамнез, соматоскопия, пальпация, перкуссия, аускультация

D) пневмотахометрия, Гарвард степт – тест

E) пульсометрия

*****

«Анамнез» деген термин нені білдіреді:

A) сырттан байќау

B) адамныњ дене кµлемдерін µлшеу

C)& с±растыру, зерттеуші туралы мѓліметтер жинау

D) естен тану

E) ќ±лаќтыњ дыбысын зерттеу

*****

Гипотониялыќ жаѓдайдыњ кµрсеткіштері:

A) 120/80 мм. сын. баѓ. бойынша

B) 100/60 мм. сын. баѓ. бойынша

C)& 80/60 мм. сын баѓ. бойынша

D) 110/70 мм.сын. баѓ. бойынша

E) 125/70 мм. сын. баѓ. бойынша

*****

Ересек адамда тыныш жаѓдайда бір минут уаќыттаѓы тыныстау жиелігі:

A)  10-12

B)   8-24

C)& 16-20

D) 30-40

E) 35-40

*****

Адаптация деген сөз қандай мағынаны білдіреді:

A) Әдет.

B)& Бейімделу.

C) Дағды.

D) Реакция.

E) Қажу.

*****

Спорттағы бейімделу мәселесінің маңызы қандай:

A)& Спортшы қысқа мерзімде беімделеді.

B) Спортшы ұзақ мерзімде беімделеді.

C) Спортшы бейімделмейді.

D) Беімделуге уақыт жоқ.

E) Шамадан тыс жаттығу бөгет жасайды.

*****

Дене жүктемесіне ағза қызметінің өзгеріп жауап беруі неге байланысты:

A)& Адамның жеке тұлғалық ерекшелігімен жаттығу деңгейіне байланысты.

B) Жүрек-қан тамыр жүйесінің жұмысына.

C) Тыныс алу жүйесіне.

D) Жүйке–бұлшық ет жұмысына.

E) Дене жүктемесіне.

*****

Спортшылардың алғашқы бейімделу сатысы қалай аталады:

A) Бейімделушілік.

B) Бейімделудің бұзылуы.

C) Қайта бейімделу.

D)& Физиологиялық ширығу.

E) Жаттыққандық.

*****

Спортшылардың бейімделуінің екінші сатысы қалай аталады:

A)& Бейімделушілік.

B) Бейімделудің бұзылуы.

C) Қайта бейімделу.

D) Физиологиялық ширығу.

E) Жаттыққандық.

*****

Спортшылардың бейімделуінің үшінші сатысы қалай аталады:

A) Бейімделушілік.

B)& Бейімделудің бұзылуы.

C) Қайта бейімделу.

D) Физиологиялық ширығу.

E) Жаттыққандық.

*****

Спортшылардың бейімделуінің төртінші сатысы қалай аталады:

A) Бейімделушілік.

B) Бейімделудің бұзылуы.

C)& Қайта бейімделу.

D) Физиологиялық ширығу.

E) Жаттыққандық.

*****

Спортшылардың шамадан тыс жаттығу жағдайы қандай негіздегі патофизиологиялық сатыға сәйкес келеді:

A) Бейімделушілік.

B)& Бейімделудің бұзылуы.

C) Қайта бейімделу.

D) Физиологиялық ширығу.

E) Жаттыққандық.

*****

Жақсы жаттыққан адамның қанының минуттық көлемі нешеге тең:

A) 20 л.

B) 15 л.

C)& 100 л.

D) 40 л.

E) 80 л.

*****

Жақсы жаттыққан адамның бір минут уақытында өкпе желденуі неше есе жоғарлайды:

A) 5 есе.

B) 10 есе.

C) 2 есе.

D)& 20 есе.

E) Жоғарламайды.

*****

Жаттыққан адамның бір минут ішінде көмір қышқыл газын бөліп шығарылуы неше есе ұлғаяды:

A) 15 есе.

B)& 10 есе.

C) 5 есе.

D) 2 есе.

E) Жоғарламайды.

*****

Ағзаның физиологиялық қорларына бірінші кезекте тән қасиет:

A)& Ағзаның жинақталуы тыныштық күйден.

B) Тыныштық күйінен күнделікті әрекетке көшу.

C) Шартты рефлекстер.

D) Шартсыз рефлекстер.

E) Гомеостазды қалыпты жағдайда ұстау.

*****

Қандай максимальды физиологиялық ширығу барысында ағзаның физиологиялық қорларының екінші кезегі қосылады:

A) 10 % тен 20% дейін.

B)& 5% тен 10% дейін.

C) 35% тен 65% дейін.

D) 70% тен 80% дейін.

E) 15% тен 20% дейін.

*****

Дене жүктемесі кезінде адам бір минут ішінде қанша тыныс алу қимылын орындайды:

A) 16.

B) 18.

C) 20.

D) 22.

E)& 50 дейін.

*****

Спортшыларда үлкен  дене жүктеме орындау барысында қанның систолық көлемі қандай дәрежеге дейін ұлғаяды:

A) 150-200 мл дейін.

B) 60-70 мл.

C) 80-90 мл.

D) 90-100 мл.

E)& 80-100 мл.

*****

Спортшылардың үлкен дене жүктемесін орындау барысында жүректің соғу жиілігі қандай көлемге дейін ұлғаяды:

A)& 180 ретке дейін 1 минутта.

B) 100 дейін 1 минутта.

C) 90 дейін 1 минутта.

D) 110 дейін 1 минутта.

E) 120 дейін 1 минутта.

*****

Жаттыққан спортшыларда қанның минуттық мөлшері қандай дәрежеге дейін ұлғаяды:

A)& 15 л дейін 1 минутта.

B) 18 л дейін 1 минутта.

C) 20 л дейін 1 минутта.

D) 23л дейін 1 минутта.

E) 35л дейін 1 минутта.

*****

Бұлшық ет жұмысы кезінде  эритроциттердің саны ұлғаяды ма:

A)& Жоқ.

B) Азайады.

C) Өзгеріссіз қалады.

D) Көбееді.

E) Жауабын білмеймін.

*****

Бұлшық ет жұмысы кезінде  тромбоциттердің саны ұлғаяды ма:

A)& Жоқ.

B) Азайады.

C) Өзгеріссіз қалады.

D) Көбееді.

E) Жауабын білмеймін.

*****

Бұлшық ет жұмысы кезінде  лейкоциттердің саны ұлғаяды ма:

A) Жоқ.

B) Азайады.

C) Өзгеріссіз қалады.

D)& Көбееді.

E) Жауабын білмеймін.

*****

Бұлшық ет жұмысы кезінде эритроциттердің саны қаншалықты деңгейде көбейеді:

A) 5,5-6*10 ¹² л.

B) 4,5-5,5*10¹² л.

C) 3,5-4,5*10¹² л.

D)& 2,5-3,5*10¹² л.

E) 6,5-8*10¹² л.

*****

Бұлшық ет жұмысы кезінде тромбоциттердің саны қаншалықты деңгейде көбейеді:

A) 30 есе көбееді.

B) 2 есе көбееді.

C) 4 есе көбееді.

D)& 2 есе азайады.

E) Өзгеріссіз қалады.

*****

Бұлшық ет жұмысы кезінде лейкоциттер саны қандай деңгейде көбейеді:

A)& 16-18* 10 ⁹ ге дейін.

B) 13*10 ⁹ ге дейін.

C) 12*10 ⁹ ға дейін.

D) 11*10 ⁹ ға дейін.

E) 10*10 ⁹ ға дейін.

*****

Эритроциттер санының көбеюі қалай аталады:

A) Эритроциттер.

B) Лейкоцитоз.

C)& Эритроцитоз.

D) Тромбоцитоз.

E) Лейкопения.

*****

Тромбоциттердің көбеюуі қалай аталады:

A) Эритроцитоз.

B) Протромбиназа.

C) Протромбин.

D)& Тромбоцитоз.

E) Тромбин.

*****

Лейкоциттер санының азайуы қалай аталады:

A) Лейкоцитоз.

B)& Лейкопения.

C) Лимфоциты.

D) Жауабын білмеймін.

E) Жауап беруге қиналамын.

*****

Лейкоциттер санының көбеюуі  қалай аталады:

A)& Лейкоцитоз.

B) Лейкопения.

C) Лимфоциты.

D) Жауабын білмеймін.

E) Жауап беруге қиналамын.

*****

Адамның қажеттілігінен және мотивациясымен анықталатын, қоршаған ортамен өзіне деген жеке тұлғалы көзқарасы қалай аталады:

A) Қыздырыну.

B) Жұмысқа дайындық.

C)& Эмоция.

D) Қажу.

E) Қайта қалпына келу.

*****

Эмоцияның қандай түрлерін білесіз:

A)& Оң, теріс

B) Стандартты.

C) Стандартты емес.

D) Денелік.

E) Күштілік.

*****

Жағымсыз эмоциялар аталады:

A)& Теріс.

B) Стандартты.

C) Стандартты емес.

D) Денелік.

E) Күштілік.

*****

Спортшының жарыс жолына шыққанға дейінгі күйі қалай аталады:

A) Стресс.

B) Дистресс.

C)& Мәре алдылық.

D) Денені қыздыру.

E) Эмоция.

*****

Мәре алдындағы күйдің бір түрі қалай аталады:

A)& Ұрыстық дайындық.

B) Жұмысқа дайындық.

C) Денені қыздыру.

D) Жалпы  денені қыздыру.

E) Қажу.

*****

Мәре алдылық күйдің бір түрі қалай аталады:

A)& Мәре алдындағы қобалжу.

B) Өндіру жұмысы.

C) Денені қыздыру.

D) Жалпы денені қыздыру.

E) Қажу.

*****

Сөреалдындағы жағдайға жатады:

A)& Мәре алдындағы енжарлық.

B) Өндіру жұмысы.

C) Денені қыздыру.

D) Жалпы денені қыздыру.

E) Қажу.

*****

Ой немесе дене жұмысының жұмыс істеу қабілеті уақытша  төмендеуінен туындайтын ағзаның қызметтік күйі қалай аталады:

A) Жұмысқа дайындық.

B) Физиологиялық ширығу.

C)& Қажу.

D) Денені қыздыру.

E) Ұрыстық дайындық.

*****

Адамның қажуының басты және шынайы белгісі болып не табылады:

A) Эмоция.

B) Жұмысқа дайындық.

C) Шаршау.

D)& Жұмыс қабілетінің төмендеуі.

E) Физиологиялық қорлар.

*****

Дене жүктемесі кезінде қажудың пайда болуының алғашқы белгісін не  анықтайды:

A)& Жұмыстық қимыл –қозғалыс.

B) Қимыл -қозғалыстың бұзылуы.

C) Вегетативті қызметтің ширығуы.

D) Жұмылдыруы.

E) Тұрақтылық.

*****

Шаршағандықты, сылбырлықтың, ұйқының бұзылуының сипаттайтын ағзаның патологиялық күйі қалай аталады:

A) Қажу.

B) Шамадан тыс жаттығу.

C)& Шамадан  тыс қажу.

D) Бейімделу.

E) Қайта бейімделу.

*****

Максималды қуаттылық жұмыс барысында қандай энергетикалық қор басты болып табылады:

A) Аэробты.

B)& Анаэробты.

C) Оттегіннің коп болуы.

D) Оттегіннің жетіспеушілігі.

E) Оттегіннің өзгермеуі.

*****

Субмаксималды қуаттылықтағы жұмыс кезіндегі қанға өтетін заттар:

A)& Бұзылған метаболизм заттары.

B) Анаэробты заттардың ыдырауы.

C) Аэробты заттардың ыдырауы.

D) Көмірсудың ыдырауы.

E) Майлардың ыдырауы.

*****

Қалыпты қуаттылықтағы жұмыс кезінде физиологиялық қор болып не табылады:

A)& Гликоген мен глюкозаның артықтығы, жоғарғы нерв жүеісінің төзімділігі.

B) Анаэробты процесс.

C) АТФ-тің қоры.

D) Креотинфосфаттың қоры.

E) Қанның РН.

*****

Дене жаттығуларының жіктелу кезінде қандай критерийлар қойылады:

A)& Энергетикалық.

B) Көмірсулық.

C) Ақуыздық.

D) Липидтік.

E) Витаминдік.

*****

Стандарттық белгісі бойынша қимыл-қозғалыстар қалай бөлінеді:

A)& Стереотипті.

B) Қалыпты.

C) Гимнастика.

D) Жүгірулер.

E) Жеке сайыс.

*****

Қозғалыстардың стандарттық критерияларының бөлу негізіне не жатады:

A) Қалып.

B) Гимнастика.

C) Күштілік.

D) Жылдамдық.

E)& Кездейсоқтық.

*****

Сапасы маңызды жаттығуларға қандай қимыл-қозғалыстар жатады:

A)& Баллмен бағаланатындар.

B) Килограммен бағаланатындар.

C) Метрмен.

D) Секундпен.

E) Сағатпен.

*****

Дене жаттығудың сандық маңыздағы жаттығуларына қандай қимыл-қозғалыстар жатады:

A) Гимнастика.

B) Мәнерлеп  сырғанау.

C)& Ауыр атлетика.

D) Суға секіру.

E) Спорттық ойындар.

*****

Салыстырмалы қуаттылықтағы аймақ бойынша жұмыс уақытының шегімен циклді жаттығулар қалай бөлінеді:

A)& Максималды қуаттылық.

B) Күштілік.

C) Жылдамлық.

D) Нысаналық.

E) Сапалық.

*****

Қатынасты қуаттылық аймаққа қандай циклдық жаттығулар жатады:

A) Күштілік.

B)& Субмаксималді.

C) Жылдамдық.

D) Нысаналық.

E) Сапалық.

*****

Шектеулі орындау уақыты және қатынасты қуаттылық бойынша циклдық жаттығуларға жатады:

A) Күштілік.

B)& Үлкен.

C) Жылдамдық.

D) Нысаналық.

E) Сапалық.

*****

Белгілі бір қимылды орындау алдындағы әрекет қалай аталады:

A) Жүгіру.

B) Секіру.

C)& Қалып.

D) Ұйқы.

E) Жүріс.

*****

Қалыпты сақтау барысында қаңқа бұлшық еттеріне қандай механикалық реакция тән қасиет:

A)& Тонустық.

B) Систолық.

C) Даистолық.

D) Үзіліс.

E) Қалыпты.

*****

Қалыпты сақтау барысында қаңқа бұлшық еттерін қандай жұмыс сипаттайды:

A)& Титанустық.

B) Систолық.

C) Даистолық.

D) Үзіліс.

E) Қалыпты.

*****

Қалыптың қандай түрлері бар:

A) Ойдан шығарылған.

B) Шартты.

C) Шартсыз.

D)& Еркін.

E) Жасанды.

*****

Дене қалптына не жатады:

A) Ойдан шығарылған.

B) Шартты.

C) Шартсыз.

D)& Еркін емес.

E) Жасанды.

*****

Күнделіктегі іс-әрекетті қамтамасыз ететін қалып:

A) Ойдан шығарылған.

B) Шартты.

C) Шартсыз.

D) Еркін.

E)& Жұмыстық.

*****

Орындалатын іс-әрекетке қажетті қалып:

A) Ойдан шығарылған.

B) Шартты.

C) Шартсыз.

D) Еркін.

E)& Жұмыс алдылық.

*****

Қандай қалып адамның жұмыс қабілеттілігін арттырады:

A) Ойдан шығарылған.

B)& Қолайлы.

C) Шартсыз.

D) Еркін.

E) Жұмыс алды.

*****

Қандай қалып жұмыстың нәтижелігін төмендетеді:

A) Ойдан шығарылған.

B)& Қолайсыз.

C) Шартсыз.

D) Еркін.

E) Жұмыс алды.

*****

Қимылсыз қалып жағдайында адам қандай жұмыс орындайды:

A) Динамикалық.

B) Ойдан шығарылған.

C)& Статикалық.

D) Жеңілу.

E) Жеңу.

*****

Қимылсыз қалып жағдайында бұлшық еттер қандай тәртіппен жұмыс істейді:

A) Изотониялық.

B) Үйлесімді.

C) Ыңғайлы.

D)& Изометриялық.

E) Босаңсыған.

*****

Изометриялық тәртіптегі бұлшықеттердің механикалық жұмысы неге тең:

A)& 0.

B) 2.

C) 3.

D) 4.

E) 5.

*****

Спорттағы статикалық жұмыс неге байланысты:

A)& Бұлшық еттердің шиырығуына.

B) Бұлшық еттердің босаңсуына.

C) Бұлшық еттердің ұзаруына.

D) Бұлшық еттердің қысқаруына.

E) Өзгеріссіз қалады.

*****

Статикалық жұмыс барысында орталық жүйке жүйесінде не пайда болады:

A) Босаңсу ошағы.

B) Тыныштық ошағы.

C)& Жұмыс доминантасы.

D) Тежелу.

E) Ырғақты меңгеру.

*****

Статикалық жұмыс кезінде бұлшықеттің белсенділігі қалай көрінеді:

A)& Үзіліссіз белсенді.

B) Кезеңмен белсенді.

C) Секірмелі белсенді.

D) Белсенді емес.

E) Тежелген.

*****

Статикалық ширығу барысында бұлшықеттерді максималды қанмен қамтамасыз ету қай кезде сақталады:

A) 10‑12%.

B) 11‑15%.

C) 15‑18 %.

D) 18‑20 %.

E)& 7‑8 %.

*****

Пайыздық статикалық ширығу барысында бұлшықеттердің қанмен қамтамасыз етілуі қанша есе төмендейді:

A) 1‑2 есе.

B) 2‑3 есе.

C) 3‑4 есе.

D) 5‑6 есе.

E)& 8‑9 есе.

*****

Бұлшыетті қанмен қамтамасыз ету қандай статикалық ширығу кезінде тоқтайды:

A) 20% астам.

B) 22% астам.

C) 23% астам.

D)& 24% астам.

E) 30% астам.

*****

Бұлшықеттердегі артериалдық қысым статикалық жұмыс кезінде қандай деңгейге дейін көтеріледі:

A) 140‑160 мм сын.бағ.

B) 160‑180 мм сын. бағ.

C) 180‑260 мм сын. бағ.

D) 260‑300 мм сын. бағ.

E)& 400‑500 мм сын. бағ.

*****

Статикалық жұмыс кезінде бұлшықеттердің қанмен қамтамасыз етілуінің тоқтатылуы, олардың жұмысына әсер етпейтіндігі:

A) Оттегі аз.

B) Оттегі қорын пайдаланады.

C) Оттегі көп.

D) Көміртегі пайдаланады.

E)& Көміртегі шығады.

*****

Статикалық әрекет кезінде қандай көрсеткіштер жоғарлайды:

A) Өкпенің  тіршілік сыйымдылығы.

B)& Демалудың тереңдігі.

C) Жүректің соғу жиілігі.

D) Оттегі.

E) Қозу ошағы.

*****

Стандартты қозғалыс кезінде құрылымы жағынан қандай қозғалыстар  болады:

A) Циклдық.

B) Адымдық.

C) Күрделі.

D) Қарапайым.

E)& Бір реттік.

*****

Стандартты қозғалыс қозғалыстың структурасы бойынша сипатталады:

A)& Ациклді.

B) Адымды.

C) Күрделі.

D) Қарапайым.

E) Бір реттік.

*****

Стандартты жаттығу кезінде салыстырмалы түрдегі қуаттылықтың қандай аумағы кездеспейді:

A)& Максималды.

B) Субмаксималды.

C) Үлкен.

D) Біркелкі.

E) Төмен.

*****

Максималды қуаттылықтың жұмысы қанша уақытқа созылады:

A) 5‑6 сек.

B) 6‑8 сек.

C) 8‑10 сек.

D) 10‑15 сек.

E)& 20‑30 сек.

*****

Максималды қуаттылықтың жұмысын қандай фактор сипаттайды:

A) Нерв орталығының құбылмалылығы.

B) Нерв орталығының қозғыштығы.

C) Нерв орталығының қозғалмалылығы.

D) Қаңқа бұлшықеттерінің құбылмалылығы.

E)& Жүрек соғу жиілігінің төмендеуі.

*****

Субмаксималдық қуаттылықтың жұмыс кезіндегі физиологиялық күшіне қандай фактор тән емес ( оттегін құрушы жүйелер):

A) Қан.

B) Қанайналым.

C) Тыныс алу.

D) Орталық жүйке жүйесі.

E)& Орталық жүйке жүйесінің құбылмалылығы.

*****

Үлкен қуаттылықтағы жұмыс қанша уақытқа созылады:

A) 20-30 с.

B) 30-40 с.

C) 50-100 с.

D) 1-2 мин.

E)& 5-6 мин.

*****

Біркелкі қуаттыдағы жұмыс қанша уақытқа созылады:

A) 10- 20 мин.

B) 20-30 мин.

C) 30-40 мин.

D) 40-50 мин.

E)& 50-60 мин.

*****

Біркелкі қуаттылық жұмыс барысында жүректің соғу жиілігі қаншаға тең:

A) 160-180 бір мин. соғуы.

B) 120-130 бір мин. соғуы.

C)& 130-140 бір мин. соғуы.

D) 100-110 бір мин. соғуы.

E) 90-100 бір мин. соғуы.

*****

Біркелкі қуаттылық жұмыс барысында глюкозаның құрамы бойынша қан немен сипатталады:

A)& Гипергликемия.

B) Гипогликемия.

C) Өзгеріссіз қалады.

D) Секірмелі жоғарылайды.

E) Жойылады.

*****

Біркелкі жұмыс қуаттын қандай фактор анықтайды:

A) Қимыл координациясының бұзылуы.

B)& Кеңістіктегі бағдарлаудың.

C) Естің жоғалуы.

D) Естің бұзылуы.

E) Орталық жүйке жүйесінің функциясының бұзылуы.

*****

Қалыпқа келу процесc  адам организмі үшін не болып табылады:

A)& Табиғи жағдай.

B) Жүре пайда болған жағдай.

C) Жаттығу жағдай.

D) Жиырылу жағдай.

E) Өткізу жағдай.

*****

Жаттығу дәрежесін қалыпқа келу процесс  анықтайды ма:

A)& Анықтайды.

B) Анықтамайды.

C) Кейде.

D) Кезеңмен.

E) Ешқашан.

*****

Спортшының функциональдық дайындық критерийлерінің бірі болып табылады:

A)& Жылдамдық және қалыпқа келудің сипаттамасы.

B) Ұйқының ұзақтығы.

C) Үйқысыздық.

D) Тәбеттің нашар болмауы.

E)  Тәбеттің жоғары деңгейде болуы.

*****

Организмді қалыпқа келтіретін механизм қандай:

A)& Нервті-гуморальды.

B) Бұлшық еттік.

C) Тамырлық.

D) Эндокриндік.

E) Қан-тамырлық.

*****

Ширыққан бұлшық ет жұмыстан кейінгі фаза:

A)& Жұмыс  қабілеттіліктің төменгі фазасы.

B) Жұмысқа қабілеттілікті жеделдетеді.

C) Бір қалыпты жұмыс қабілеттілік.

D) Бастапқы жұмыс қабілеттілік.

E)  Жұмыс қабілеттіліктің соңы.

*****

Қажеттілігіне байланысты шаралар қалай аталады:

A) Тұрақты.

B)& Кезеңмен.

C) Ілгерілемелі.

D) Циклді.

E) Ациклді.

*****

Қалыпқа келу үшін (женьшень, элеуторококк және т.б.) шөптен жасалған стимуляторлар (сергітушілер) қандай заттарға жатады:

A) Фармакологиялық.

B) Химиялық.

C) Физиологиялық.

D) Электрлік.

E)& Биологиялық.

*****

Бұлшық еттер күшінің дамуында қандай гормондар негізгі роль атқарады:

A) Аналық.

B) Балалық.

C) Жасанды.

D)& Аталық.

E) Орташа.

*****

Берілген аз уақыт жағдайда әрекет жасау қабілет қалай аталады:

A) Жылдамдық.

B) Ептілік.

C) Алғырлық.

D) Іс-әрекеттер.

E)& Шапшаңдық.

*****

Шапшаңдықтың элементарлы түрлерінің көрінісіне жатады:

A)& Бір реттік қимыл-қозғалыстың жалпы жылдамдығы.

B) Көп реттік қимыл-қозғалыстың жалпы жылдамдығы.

C) Уақытты таңдау.

D) Жағдайды таңдау.

E) Сапасын таңдау.

*****

Сигнал берілген уақыттан бастап жауап қайтарған реакциясына дейінгі бағалау реакция қалай аталады:

A) Жылдамдық.

B)& Қимыл реакцияның уақыты.

C) Фактор.

D) Жағдай.

E) Нәтиже.

*****

Қимыл реакциясының уақытына қандай факторлар әсер етеді:

A)& Спорттық шеберлік.

B) Жынысы.

C) Жыл мезгілі.

D) Күннің уақыты.

E) Аймақ.

*****

Жүйке және бұлшық ет жасушаларындағы қозу ағымының жылдамдығы қалай аталады:

A) Қозғалғыштық.

B) Тұрақтылық.

C)& Лабильдік.

D) Фактор.

E) Интервал.

*****

Үлкен жарты шарлардағы қозғыштық пен тежеудің ауысуының жылдамдығы және керісінше қалай аталады:

A)& Қозғалғыштық.

B) Тұрақтылық.

C) Лабильдік.

D) Фактор.

E) Интервал.

*****

Үзақ немесе берілген уақыт аралығында арнайы жұмыстың тиімділігін төмендетпей жасалатын қаблет қалай аталады:

A) Шапшаңдылық.

B) Жылдамдық.

C) Ептілік.

D)& Төзімділік.

E) Лабильдік.

*****

Төзімділіктің дамуына тыныс алу жүйесінің елеуі:

A)& Өкпенің тіршілік сыйымдылығының көбеюі.

B) Өкпенің тіршілік сыйымдылығының азаюы.

C) Дем алу тереңдігінің азаюы.

D) Дем алу бұлшық еттерінің азаюы.

E) Өкпенің экскурсиясының азаюы.

*****

Төзімділіктің даму барысында жүрек-қантамырлар жүйесіне тән:

A) Көлемінің азаюы.

B)& Морфо-функциональды түрде қайта құрылған.

C) Жүрек соғу жиілігінің жоғарылауы.

D) Жүректің қан айдау қызметінің төмендеуі .

E) Артериальді қысымның жоғарылауы.

*****

Төзімділікті  дамыту барысында бұлшық еттерде қандай өзгерістер болады:

A) Гипотрофия.

B)& Гипертрофия.

C) Атрофия.

D) Бірқалыптылық.

E) Төмендеу.

*****

Төзімділікті  дамыту барысында орталық жүйке жүйесінде қандай өзгерістер болады:

A) Гипертрофия.

B) Гипотрофия.

C)& Жұмыс доминантаның дамуы.

D) Үдеуі.

E) Баяулауы.

*****

Циклді спорт түрлеріндегі арнайы төзімділік неге байланысты:

A) Уақытқа.

B) Жылдамдыққа.

C)& Дистанцияның ұзындығына.

D) Сапаға.

E) Жағдайға.

*****

Статикалық жұмыс барысында төзімділік неге байланысты:

A)& Жүйке орталығына және жұмыс жасайтын бұлшық етке:

B) Уақытқа.

C) Жылдамдыққа.

D) Сапаға.

E) Жағдайға.

*****

Жылдамдықты төзімділік неге байланысты:

A)& Жүйке орталығының тұрақтылығына.

B) Жүйке орталығының тежелуіне.

C) Жүйке орталығының үдеуіне.

D) Жүйке орталығының баяулауына.

E) Жүйке орталығының гипертрофиясына.

*****

Ситуациялы спорт түрлерінде төзімділік неге байланысты:

A)& Жүйке және сенсорлы жүйенің тұрақтылығына.

B) Бұлшық ет жұмысына.

C) дистанцияның ұзындығына.

D) Бұлшық ет гипертрофиясына.

E) Бұлшық ет гипотрофиясына.

*****

Айналу, үдеу барысында төзімділік неге байланысты:

A) Бұлшық ет гипертрофиясына.

B) Бұлшық ет гипотрофиясына.

C)& Вестибулярлы аппараттың тұрақтылығына.

D) Жүйке жүйесінің тұрақтылығына.

E) Бұлшық ет белсенділігіне.

*****

Гипоксия (0₂ жетіспеушілігі) барысында төзімділік неге байланысты:

A) Оттегіне сезімталдықтың жоғарылауымен.

B)& Оттегіне сезімталдылықтың төмендеуімен.

C) Оттегіне тұрақтылықпен.

D) Зат алмасудың жоғарылауымен.

E) Зат алмасудың төмендеуімен.

*****

Төзімділіктің  механизмі неге байланысты:

A) Вестибулярлы аппараттың тұрақтылығына.

B) Бұлшық ет гипертрофиясына.

C) Бұлшық ет гипотрофиясына.

D)& Физиологиялық резервтің жоғарылауына.

E) Физиологиялық резервтің төмендеуіне.

*****

Буындар арқылы  үлкен амплитудамен іс-әрекет жасау қабілеті қалай аталады:

A) Баяулық.

B) Шапшаңдық.

C) Ептілік.

D) Төзімділік.

E)& Иілгіштік.

*****

Ой еңбегімен немесе ауыр жұмыстан кейін жұмыс қабілеттіліктің төмендуі, шаршау пайда болғанда организмнің функциональдық жағдайы қалай аталады:

A) Ептілік.

B) Төзімділік.

C)& Қажу (шаршау).

D) Иілгіштік.

E) Баяулық.

*****

Ұйқының, тәбеттің бұзылып, үнемі шаршап, сылбырлықтың пайда болуы организмнің осындай патологиялық (қалыптан тыс) жағдайы қалай аталады:

A)& Зорығу.

B) Баяулық.

C) Төзімділік.

D) Тұрақтылық.

E) Белсенділік.

*****

Спортшылардың зорығуының негізгі  критерийі болып табылады:

A) Сылбырлық.

B) Апатия.

C) Ұйқының бұзылуы.

D)& Спорттық нәтижелердің төмендеуі.

E) Баяулық.

*****

Организмнің қоршаған орта жағдайларына өзгеруіне қалыптасуы және ішкі ортаның тұрақтылығының сақталуына негіз болатын физиологиялық реакциялардың жиынтығы қалай аталады:

A) Механикалық адаптация (бейімделу).

B) Дене адаптациясы.

C) Ақыл-ой адаптация.

D)& Физиологиялық адаптация.

E) Күштік адаптация.

*****

Арнайы жұмысқа қабілеттіліктің және жалпы дене дайындығын жоғарылатуға бағытталған арнайы педагогикалық процесс қалай аталады:

A) Қайта қалыпқа келу.

B)& Спорттық жаттығу.

C) Адаптация.

D) Апатия.

E) Сылбырлық.

*****

Жаттығу процессті дұрыс ұйымдастыру ынталандырады:

A)& Организмнің функциональдық мүмкіншілігін жоғарлатады.

B) Организмнің функциональдық мүмкіншілігін төмендетеді.

C) Функциональдық мүмкіншілігін теңестіреді.

D) Функциональдық мүмкіншілігін азайтады.

E) Функциональдық мүмкіншілігін төмендетеді.

*****

Спортшылардың функциональдық дайындығын тестілеу кезінде қолданылады:

A) Нәтижелері.

B) Спортшының көңіл-күйі.

C) Тәбеттің төмендеуі.

D) Ұйқының нашарлауы.

E)& Жеңімпаздың моделі.

*****

Адаптацияның жеке даралық ерекшеліктерін бағалау үшін қолданылады:

A)& Кешенді тестілеу.

B) Көрсеткіштерді теңестіру.

C) Көрсеткіштерді жоғарылату.

D) Көрсеткіштерді қалыптастыру.

E) Көрсеткіштерді тұрақтандыру.

*****

Споршыны арнайы дайындық формасына ауыстыру үшін қандай дайындық базада өту қажет:

A)& Жалпы дайындық.

B) Циклді.

C) Ілгерілемелі.

D) Ациклді.

E) Уақытша.

*****

Орталық жүйке жүйесінің фунциональды қорының мобилизациясына, қимыл-қозғалыс аппаратының, вегетативті жүйелердің және т.б.жүйелер үшін  қандай жүктемелер қолданылады:

A) Минимальді.

B) Орташа.

C) Уақытша.

D)& Максимальді.

E) Қолайлы.

*****

Мамандындырылған споршының қимыл-қозғалыс аппаратына тән:

A)& Жұмысшы бұлшық еттің  гипертрофиясы.

B) Бұлшық еттің гипотрофиясы.

C) Қозғыштық.

D) Өткізгіштік.

E) Лабильдік.

*****

Мамандырылған спортшының жүйке жүйесіне тән:

A) Лабильды түрде төмендеуі.

B)& Лабильдіктің және қозғыштықтың жоғарылауы.

C) Қозғыштықтың төмендеуі.

D) Иннервацияның нашарлауы.

E) Синапстардың қажуы.

*****

Споршылардың зат алмасуына тән:

A)& Ақуыз және көмірсулар қорының көбеюі.

B) Ақуыздардың азаюы.

C) Көмірсулардың азаюы.

D) Майылдардың көбеюі.

E) Майылдардың азаюы.

*****

Спортшылардың тыныс алу жүйесі немен сипатталады:

A) Окпенің тіршілік сыйымдылығының төмендеуімен.

B) Окпенің тіршілік сыйымдылығының тұрақтылығымен.

C)& Окпенің тіршілік сыйымдылығының жоғарылауымен.

D) 2000-ге дейін төмендеуімен.

E) 1500 мл-ге дейін төмендеуімен.

*****

Спортшылардың жүрегінде қандай бейімділік өзгерістер анықталған:

A) Гипотрофия.

B) Лабильдік.

C) Откізгіштік.

D)& Гипертрофия.

E) Қозғыштық.

*****

Спортшының қан жүйесінде қандай өзгерістер болады:

A) Эритроциттердің төмендеуі.

B) Лейкоциттердің төмендеуі.

C) Тромбоциттердің төмендеуі.

D) Гемоглобиннің төмендеуі.

E)& Эритроциттердің жоғарылауы.

*****

Дайындық арасында демалыс жеткілікті болғанның өзінде зорығудың прoгрессивті түрде дамуына байланысты  патологиялық жағдай қалай аталады:

A) Жаттығу.

B)& Қалыптан тыс жаттығу.

C) Қажу.

D) Адаптация.

E) Қозғыштық.

*****

Әйелдердің ми қызметінің қандай ерекшеліктері бар:

A)& Арифметикалық.

B) Геометриялық.

C) Тіл ақпаратының қайта өнделуі.

D) Санды есте сақтау.

E) Тактикалық міндеттер.

*****

Ми қызметінің қандай ерекшеліктері ер азаматтарға қарағанда

әйелдерде төмен:

A) Санды есте сақтау.

B)& Сөзді есте сақтау.

C) Ақпараттың қайта өнделуі.

D) Сөздік.

E) Аналитикалық.

*****

Қандай қасиеттер ер азаматтарға қарағанда әйелдерге тән:

A)& Тежеу.

B) Эмоциальды қозғыштық.

C) Сезімталдықтың төмендеуі.

D) Механикалық.

E) Денелік.

*****

Омыртқа жотасының жылжымалығы және байлам аппаратының созылғыштығы бейім болады:

A)& Иілгіштікке.

B) Мотивацияға.

C) Қозғыштыққа.

D) Өткішгіштікке.

E) Лабильділікке.

*****

Пирамида жолы арқылы моторлық белсенділікті қандай нейрондар ұйымдастырады:

A) Қозғалыс нейрондары.

B) Ойлау нейрондары.

C)& Қалып нейрондары.

D) Алқымдау нейрондары.

E) Тіл нейрондары.

*****

 

 

5В010800 – Дене шынықтыру және спорт

Емдік дене тәрбиесі және дәрігерлік бақылау

Күндізгі 4 жыл 4 курс

каз

Ахметжанова Ұ.А.

Тµменде келтерілген механиздердіњ ішінде ќайсысы емдік дене тәрбиесініњ емдік әсері болып табылады:

A)& прессорлыќ

B) сергітуші

C) аллергиялыњ

D) физиологиялыќ

E) анализ жасаушы

*****

Емдік дене тәрбиесініњ к±ралы болып табылады:

A) электр тоѓы арќылы ‰йыќтату

B)& терренкур

C) демалыс

D) физиопроцедуралар

E) д±рыс тамаќтану

*****

Емдік дене тәрбиесін ќолдануѓа болмайтын жаѓдай:

A) семіздікте

B)& лихорадка

C) рахит

D) артрит

E) сколиоз

*****

Кай жаста емдік дене тѓрбиесін ќолдануѓа тыйым салынады:

A) кеуделік

B) егде

C) ќартайѓан

D) кәмелеттік

E)& барлыќ жаста ќолдануѓа болады

*****

«Паралич» деген термин нені білдіреді:

A)& сезгіштіктіњ болмауы

B) ќимыл ќозѓалыстыњ м‰лдем болмауы

C) омыртќа жотасыныњ ќисаюы

D) ќимыл ќозѓалыстыњ жартылай болмауы

E) ќабырѓалыќ б‰кірлік

*****

Емдік дене тәрбиесін қай ауруда ќолдануѓа болмайды:

A) семіздікте

B)& безгек

C) рахит

D) артрит

E) сколиоз

*****

Канныњ жетіспеушілігіне байланысты тыйым салынады:

A)& ж‰руге

B) мµлшерлі т‰рде ж‰руге

C) жүгіруге

D) жеңіл гимнастикалыќ жаттыѓулар

E) ж‰зу

*****

Дене дамуы нашар, денсаулыѓында сәл ауытќуы бар адамдарды кай медициналыќ топќа жатќызамыз:

A) негізгі

B) дайындыќ

C)& арнайы

D) жаттыќтыру

E) ж‰ктемелік

*****

Ересек адамда тыныш жаѓдайда бір минут уаќыттаѓы тыныстау жиелігі:

A) 10-12

B)  8-24

C)& 16-20

D) 30-40

E) 35-40

*****

Пульстіњ тыныштыќ жаѓдайдаѓы ќалыпты жиелігі:

A)& 40-60

B) 50-70

C) 60-80

D) 70-90

E) 65-90

*****

Қандай кезде емдік дене тәрбиесін қолдануға болмайды:

A) қан қысымы көтерілгенде

B) көңіл күйі көтеріңкі болғанда

C) ас қабылданғаннан екі сағат өткеннен кейін

D)& бөлменің температурасы 18-20 градус болғанда

E) бөлменің ылғалдығы 60-80% болғанда

*****

Гастрит ауруында (асқазанның сөлі көп бөлінетін жағдайда) қандай жаттығуларды ұсыну қажет:

A) ішке күш тісіретін жаттығулар

B) қол-аяққа берілетін, жылдам жасалатын жаттығулар

C)& орташа жылдамдықпен асықпай жасалатын жаттығулар

D) үлкен сақтықпен, ішке күш тісірмейтін жаттығулар

E) бұкіл денеге күш түсіріп жасалатын жаттығулар

*****

Емдік гимнастика барысында тынысты реттейтін, кеуденің қимылын жақсартатын жаттығулар қай ауруларда қолданылады:

A) атеросклероз ауруында

B)стенокардия ауруында

C)& плеврит

D) артрит

E) плексит

*****

Емдік гимнастиканың негізгі мақсаты болып- қозу және тежеу процестерін теңестіретін, адамның көңіл-қүйін, психикалық жағдайын, ішкі ағзалар қызметін қалпына келтіретін, өз ойын игеруге үйрететін жаттығулар қай ауруда қолданылады:

A) неврит

B)полиневрит

C) радикулит

D) неврастения

E)& аднексит

*****

Гиподинамия деген үғым нені білдіреді:

A) жаттығуларды қарқынды түрде орындау

B)жаттығуларды баяу орындау

C) үдемелі түрде  қимыл - қозғалыста болу

D) үнемі қимыл - қозғалыста болу

E)& қимыл – қозғалыстың тапшылығы

*****

Мектеп жасындағы балаларда кездесетін сколиоз ауруында емдік дене тәрбиесінің қай механизмі ыңғайлы, әрі негізгі  болып есептеледі:

A)& коррекциялық

B)әлдендіру

C) қоректендіру

D) денені сергіту

E) денені босаңсыту

*****

Ортан жілік сынғанда емдік гимнастика қай күннен бастап тағайындайды:

A)& бірінші күннен бастап

B)3-4 күннен кейін

C) бір аптадан кейін

D) екі аптадан кейін

E) бір айдан кейін

*****

Қай жастан бастап емдік дене тәрбиесін қолдануға болады:

A) туғаннан бастап

B)1-2 жастан

C) 3-4 жастан

D) мектеп жасынан

E)& барлық жаста

*****

Жүрек инфаркті ауруында қолданылатын емдік дене тәрбиесінің принциптерінің бірі, әрі негізгісі: 

A)& жаттығуларды саусақтардан бастап, біртіндеп жоғарлату

B) жаттығуларды кеудеден бастап, жоғарлату

C) жаттығуларды үдемелі түрде өткізу

D) жаттығуларды арқа, аяққа бастаудан қажет

E) бір аптадан кейін күрделі жаттығуларды беру

*****

Дене жаттығуларының әсерінен қант диабеті ауруында қанда қант деңгейі 

A)& глюкозаны коп пайдалануына байланысты төмендейді

B) алмасу процесстерінің  қарқындылығының ұлғаюына байланысты жоғарлайды

C) өзгрмейді

D) глюкозаны аз пайдалануына байланысты төмендейді

E) глюкозаны коп пайдалануына байланысты жоғарлайды

*****

Өттің өт жолдарынан өтуіне байланысты қандай қалып ыңғайлы

A) тұру

B) арқада жатқан

C) отырған

D)& оң жақ бүйірінде жатқан

E) ішпен жатқан қалып

*****

Созылмалы холецистит ауруында ЕДТ-сі қандай әсер береді   

A)& ағзада тұрып қалған құбылыстарға кері әсер етеді

B) патологиялық процесске әсер етпей жалпы көңіл күйді жақсартады

C) майлардың сіңірілуін төмендетеді

D) көмірсулардың сіңірілуін төмендетеді

E) әсер етпейді

*****

Жалпы дене жүктемесіне байланысты ойындар қалай бөлінеді

A)& жеңіл, орташа, үлкен ойындар

B) бір орында орындалатын ойындар, спорттық ойындар

C) доппен, спорттық элементтермен  орындалатын ойындар

D) балаларға, ересек адамдарға арналған ойындар

E) бір орында орындалатын ойындар, спорттық ойындар 

*****

Қандай жаттығулар жақын арада жасалған операциядан кейін қолданылады

A) қандай да болмасын жатығуларды орындауға тиым салынады

B) белсенді аэробты жаттығулар

C)& тыныс жаттығуларымен біріктірілген қарапайым жаттығулар

D) жалпы сергітетін, тыныс,  

E) анаэробты жаттығулар

*****

Позициондық дренаждың негізгі мақсаты:

A) көкіректің бұлшық еттерін босаңсытады

B) қақырықты тоқтатады

C)& қақырықтың шығуына әсер етеді

D) көкіректің бұлшық еттерін нығайтады

E) дауыстың шығуына жәрдемдеседі

*****

Тµменде келтерілген механиздердіњ ішінде ќайсысы емдік дене тәрбиесініњ емдік әсері болып табылады:

A)& прессорлыќ

B) сергітуші

C) аллергиялыњ

D) физиологиялыќ

E) анализ жасаушы

*****

Емдік дене тәрбиесініњ к±ралы болып табылады:

A) электр тоѓы арќылы ‰йыќтату

B)& терренкур

C) демалыс

D) физиопроцедуралар

E) д±рыс тамаќтану

*****

Емдік дене тәрбиесін ќолдануѓа болмайтын жаѓдай:

A) семіздікте

B)& лихорадка

C) рахит

D) артрит

E) сколиоз

*****

Кай жаста емдік дене тәрбиесін ќолдануѓа тыйым салынады:

A) кеуделік

B) егде

C) ќартайѓан

D) кѓмелеттік

E)& барлыќ жаста ќолдануѓа болады

*****

«Паралич» деген термин нені білдіреді:

A)& сезгіштіктіњ болмауы

B) ќимыл ќозѓалыстыњ м‰лдем болмауы

C) омыртќа жотасыныњ ќисаюы

D) ќимыл ќозѓалыстыњ жартылай болмауы

E) ќабырѓалыќ б‰кірлік

*****

Емдік дене тәрбиесін қай ауруда ќолдануѓа болмайды:

A) семіздікте

B)& безгек

C) рахит

D) артрит

E) сколиоз

*****

Канныњ жетіспеушілігіне байланысты тыйым салынады:

A)& ж‰руге

B) мµлшерлі т‰рде ж‰руге

C) жүгіруге

D) жеңіл гимнастикалыќ жаттыѓулар

E) ж‰зу

*****

Дене дамуы нашар, денсаулыѓында сѓл ауытќуы бар адамдарды кай медициналыќ топќа жатќызамыз:

A) негізгі

B) дайындыќ

C)& арнайы

D) жаттыќтыру

E) ж‰ктемелік

*****

Ересек адамда тыныш жаѓдайда бір минут уаќыттаѓы тыныстау жиелігі:

A) 10-12

B)  8-24

C)& 16-20

D) 30-40

E) 35-40

*****

Пульстіњ тыныштыќ жаѓдайдаѓы ќалыпты жиелігі:

A)& 40-60

B) 50-70

C) 60-80

D) 70-90

E) 65-90

*****

Қандай кезде емдік дене тәрбиесін қолдануға болмайды:

A) қан қысымы көтерілгенде

B) көңіл күйі көтеріңкі болғанда

C) ас қабылданғаннан екі сағат өткеннен кейін

D)& бөлменің температурасы 18-20 градус болғанда

E) бөлменің ылғалдығы 60-80% болғанда

*****

Гастрит ауруында (асқазанның сөлі көп бөлінетін жағдайда) қандай жаттығуларды ұсыну қажет:

A) ішке күш тісіретін жаттығулар

B) қол-аяққа берілетін, жылдам жасалатын жаттығулар

C)& орташа жылдамдықпен асықпай жасалатын жаттығулар

D) үлкен сақтықпен, ішке күш тісірмейтін жаттығулар

E) бұкіл денеге күш түсіріп жасалатын жаттығулар

*****

Емдік гимнастика барысында тынысты реттейтін, кеуденің қимылын жақсартатын жаттығулар қай ауруларда қолданылады:

A) атеросклероз ауруында

B)стенокардия ауруында

C)плеврит

D)& артрит

E) плексит

*****

Емдік гимнастиканың негізгі мақсаты болып- қозу және тежеу процестерін теңестіретін, адамның көңіл-қүйін, психикалық жағдайын, ішкі ағзалар қызметін қалпына келтіретін, өз ойын игеруге үйрететін жаттығулар қай ауруда қолданылады:

A) неврит

B)полиневрит

C) радикулит

D) неврастения

E)& аднексит

*****

Гиподинамия деген үғым нені білдіреді:

A)& жаттығуларды қарқынды түрде орындау

B)жаттығуларды баяу орындау

C) үдемелі түрде  қимыл - қозғалыста болу

D) үнемі қимыл - қозғалыста болу

E) қимыл – қозғалыстың тапшылығы

*****

Мектеп жасындағы балаларда кездесетін сколиоз ауруында емдік дене тәрбиесінің қай механизмі ыңғайлы, әрі негізгі  болып есептеледі:

A)& коррекциялық

B)әлдендіру

C) қоректендіру

D) денені сергіту

E) денені босаңсыту

*****

Ортан жілік сынғанда емдік гимнастика қай күннен бастап тағайындайды:

A)& бірінші күннен бастап

B) 3-4 күннен кейін

C) бір аптадан кейін

D) екі аптадан кейін

E) бір айдан кейін

*****

Қай жастан бастап емдік дене тәрбиесін қолдануға болады:

A) туғаннан бастап

B)1-2 жастан

C) 3-4 жастан

D) мектеп жасынан

E)& барлық жаста

*****

Жүрек инфаркті ауруында қолданылатын емдік дене тәрбиесінің принциптерінің бірі, әрі негізгісі: 

A)& жаттығуларды саусақтардан бастап, біртіндеп жоғарлату

B) жаттығуларды кеудеден бастап, жоғарлату

C) жаттығуларды үдемелі түрде өткізу

D) жаттығуларды арқа, аяққа бастаудан қажет

E) бір аптадан кейін күрделі жаттығуларды беру

*****

Позициондық дренаждың негізгі мақсаты:

A) көкіректің бұлшық еттерін босаңсытады

B) қақырықты тоқтатады

C)& қақырықтың шығуына әсер етеді

D) көкіректің бұлшық еттерін нығайтады

E) дауыстың шығуына жәрдемдеседі

*****

Семіздіктің III-IV дәрежесіндегі ЕДТ-ің ерекшелігі

A) Дене жаттығулары ұсақ бұлшық ет топтарына, тез қарқынмен орындалатын жаттығулар

B) сабақтың ұзақтығы 40-60 мин., жүзуге тиым салынады

C)& жаттығулар ірі бұлшық ет топтарына, баяу қарқынмен орындалатын, ұзақтығы 15-20мин. 

D) жылдамдық-күш жаттығулар, сабақтың тығыздығы жоғары

E) тез қарқынмен, сабақтың тығыздығы жоғары

*****

Берілгендердің ішінде шектелген-жаттығу қозғалыс тәртібі кімге тағайындалады

A) қан айналымның 1 дәрежелі жетіспеушілігімен, стенокардияның  сирек приступтарында, егде жастағы адамдарға

B)& қанағаттанарлық функциональды жағдайдағы, ересек және едге жастағы адамдарға, аз жаттыққан жас адамдарға

C) жас және егде жастағы адамдарға негізгі ауруы бойынша компенсация жағдайында болғанда, дене дайындығы жеткілікті 

D) дене жаттығуы мықты болғанда

E) спртпен шұғылданатын адамдарға

*****

Емдік дене тәрбесін қолдануына тиым салынады қай ауруда

A) семіздік

B)& рак

C) рахит 

D) артрит

E) сколиоз

*****

Еркін қозғалыстардың әлсіреуі қалай аталады

A) паралич

B) контрактура

C)& парез

D) гомеостаз

E) бұлшық еттердің атрофиясы

*****

Идиомоторлы жаттығулар орындалады:

A) жүктеме арқылы

B) бір мезгілде орындалады

C)& ой жағдайда орындалады  

D) босаңсу жағдайда орындалады  

E) статика жағдайда

*****

«Парездің» анықтамасы

A) еркін қозғалыстардың толық болмауы

B) шынтақ буын тұсында белсенді қимыл орындау

C)& еркін қозғалыстардың әлсіреуі 

D) тізе буының әлсіреуі

E) дененің бұлшық еттерінің жиырылуы

*****

Терренкурдың анықтамасы

A) суда орындалатын жаттығулар

B)& арнайы бағытта тұрақты көтерілу және түсу арқылы мөлшерлі түрде жүрумен емдеу

C) үлкен қарқындылықпен орындалатын жаттығулар

D) штрихтік жүгіріс

E) еркін қозғалыстарды орындау

*****

Медициналық реабилитацияның анықтамасы

A) ауру адамның толық емделуі

B) санаторлы-курорттық ем

C) стационарда емделу

D)& емделушінің денсаулығын қалыпқа  және еңбекке жарамдылығын  келтіретін процесс

E) абулаторлы түрде емделу

*****

Статикалық тыныс жаттығулары сәйкес келмейді

A) әр түрлі қимылдармен

B)& дене және аяқ-қол қимылдарымен

C) аяқ-қол қимылдарымен

D) дене қимылдарымен

E) жүгіру қимылдарымен

*****

Динамикалық жаттығулар сәйкес келеді

A) аяқ-қол қимылдарымен

B)& әр түрлі қимылдармен

C) дене және аяқ-қол қимылдарымен 

D) дене қимылдарымен

E) жүгіру қимылдарымен

*****

Денсаулығы нашар адамдар қай топқа жатады:

A) негізгі топ

B) дайындық топ

C)& арнайы топ

D) қалыпқа келтіретін топ

E) медициналық топқа

*****

Қандай ауруда суда жүзу ең ыңғайлы болып табылады

A) тыныс ауруларында

B) асқорыту ауруларында

C)& тірек-қимыл жарақаттарында және ауруларында

D) бүйрек ауруларында

E) психикалық ауруларында

*****

Емдік дене тәрбиесіне тыйм салынады қай ауруда

A) өт жолдарында өт жиналғанда

B) тізе зақымданғанда

C)& гипертензия (қан қысымының көтерілуі)

D) стресс

E) церебральды паралич

*****

Денсаулығында ешқандай ауытқу жоқ адамдар қай топқа жатады:

A)& негізгі топ

B) дайындық топ

C) арнайы топ

D) қалыпқа келтіретін топ

E) медициналық топқа

*****

Денсаулығында сәл ауытқу бар және сонымен қатар дене дамуы нашар адамдар қай топқа жатады

A) негізгі топ

B)& дайындық топ

C) арнайы топ

D) қалыпқа келтіретін топ

E) медициналық топқа

*****

Буындарды созып алғанда емнің бастапқы сатысында қандай жаттығуларды тағайындайды

A) арнайы жаттығулар

B)& жалпы ағзаны дамытатын жаттығулар

C) гимнастикалық жаттығулар

D) босаңсытуға арналған жаттығулар

E) қолданбалы жаттығулар

*****

Буындардың созылуы аталады:

A) дистрофия

B)& дисторсия

C) миалгия

D) атрофия

E) гипотрофия

*****

Пульстің жие соғуы аталады:

A)& тахикардия

B)  аритмия

C) брадикардия

D) кардиалгия

E) невралгия

*****

Пульстің сирек соғуы аталады:

A) тахикардия

B) аритмия

C)& брадикардия

D) кардиалгия

E) невралгия

*****

Емдік дене тәрбиесінің әсер ету объектісі болып табылады:

A) спортшы

B) дәрігер

C)& пациент

D) жасөспірім

E) жаттықтырушы

*****

Дене жаттығуларының терапиялық (емдік) әсерінің негізі:

A) бейімделу

B) процесс

C)& жаттығу

D) қажу

E) реттеу

*****

«Паралич» деген термин нені білдіреді:

A)& сезгіштіктіњ болмауы

B) ќимыл ќозѓалыстыњ м‰лдем болмауы

C) омыртќа жотасыныњ ќисаюы

D) ќимыл ќозѓалыстыњ жартылай болмауы

E) ќабырѓалыќ б‰кірлік

*****

Емдік дене тәрбиесін қай ауруда ќолдануѓа болмайды:

A) семіздікте

B)& безгек

C) рахит

D) артрит

E) сколиоз

*****

Канныњ жетіспеушілігіне байланысты тыйым салынады:

A)& ж‰руге

B) мµлшерлі т‰рде ж‰руге

C) жүгіруге

D) жеңіл гимнастикалыќ жаттыѓулар

E) ж‰зу

*****

Дене дамуы нашар, денсаулыѓында сәл ауытќуы бар адамдарды кай медициналыќ топќа жатќызамыз:

A) негізгі

B) дайындыќ

C)& арнайы

D) жаттыќтыру

E) ж‰ктемелік

*****

Ересек адамда тыныш жаѓдайда бір минут уаќыттаѓы тыныстау жиелігі:

A) 10-12

B)  8-24

C)& 16-20

D) 30-40

E) 35-40

*****

Пульстіњ тыныштыќ жаѓдайдаѓы ќалыпты жиелігі:

A)& 40-60

B) 50-70

C) 60-80

D) 70-90

E) 65-90

*****

Қандай кезде емдік дене тәрбиесін қолдануға болмайды:

A) қан қысымы көтерілгенде

B) көңіл күйі көтеріңкі болғанда

C) ас қабылданғаннан екі сағат өткеннен кейін

D)& бөлменің температурасы 18-20 градус болғанда

E) бөлменің ылғалдығы 60-80% болғанда

*****

Гастрит ауруында (асқазанның сөлі көп бөлінетін жағдайда) қандай жаттығуларды ұсыну қажет:

A) ішке күш тісіретін жаттығулар

B) қол-аяққа берілетін, жылдам жасалатын жаттығулар

C)& орташа жылдамдықпен асықпай жасалатын жаттығулар

D) үлкен сақтықпен, ішке күш тісірмейтін жаттығулар

E) бұкіл денеге күш түсіріп жасалатын жаттығулар

*****

Емдік гимнастика барысында тынысты реттейтін, кеуденің қимылын жақсартатын жаттығулар қай ауруларда қолданылады:

A) атеросклероз ауруында

B)стенокардия ауруында

C)& плеврит

D) артрит

E) плексит

*****

Емдік гимнастиканың негізгі мақсаты болып- қозу және тежеу процестерін теңестіретін, адамның көңіл-қүйін, психикалық жағдайын, ішкі ағзалар қызметін қалпына келтіретін, өз ойын игеруге үйрететін жаттығулар қай ауруда қолданылады:

A) неврит

B)полиневрит

C) радикулит

D) неврастения

E)& аднексит

*****

Гиподинамия деген үғым нені білдіреді:

A) жаттығуларды қарқынды түрде орындау

B)жаттығуларды баяу орындау

C) үдемелі түрде  қимыл - қозғалыста болу

D) үнемі қимыл - қозғалыста болу

E)& қимыл – қозғалыстың тапшылығы

*****

Мектеп жасындағы балаларда кездесетін сколиоз ауруында емдік дене тәрбиесінің қай механизмі ыңғайлы, әрі негізгі  болып есептеледі:

A)& коррекциялық

B)әлдендіру

C) қоректендіру

D) денені сергіту

E) денені босаңсыту

*****

Ортан жілік сынғанда емдік гимнастика қай күннен бастап тағайындайды:

A)& бірінші күннен бастап

B)3-4 күннен кейін

C) бір аптадан кейін

D) екі аптадан кейін

E) бір айдан кейін

*****

Қай жастан бастап емдік дене тәрбиесін қолдануға болады:

A) туғаннан бастап

B)1-2 жастан

C) 3-4 жастан

D) мектеп жасынан

E)& барлық жаста

*****

Жүрек инфаркті ауруында қолданылатын емдік дене тәрбиесінің принциптерінің бірі, әрі негізгісі: 

A)& жаттығуларды саусақтардан бастап, біртіндеп жоғарлату

B) жаттығуларды кеудеден бастап, жоғарлату

C) жаттығуларды үдемелі түрде өткізу

D) жаттығуларды арқа, аяққа бастаудан қажет

E) бір аптадан кейін күрделі жаттығуларды беру

*****

Дене жаттығуларының әсерінен қант диабеті ауруында қанда қант деңгейі 

A)& глюкозаны коп пайдалануына байланысты төмендейді

B) алмасу процесстерінің  қарқындылығының ұлғаюына байланысты жоғарлайды

C) өзгрмейді

D) глюкозаны аз пайдалануына байланысты төмендейді

E) глюкозаны коп пайдалануына байланысты жоғарлайды

*****

Өттің өт жолдарынан өтуіне байланысты қандай қалып ыңғайлы

A) тұру

B) арқада жатқан

C) отырған

D)& оң жақ бүйірінде жатқан

E) ішпен жатқан қалып

*****

Созылмалы холецистит ауруында ЕДТ-сі қандай әсер береді   

A)& ағзада тұрып қалған құбылыстарға кері әсер етеді

B) патологиялық процесске әсер етпей жалпы көңіл күйді жақсартады

C) майлардың сіңірілуін төмендетеді

D) көмірсулардың сіңірілуін төмендетеді

E) әсер етпейді

*****

Жалпы дене жүктемесіне байланысты ойындар қалай бөлінеді

A)& жеңіл, орташа, үлкен ойындар

B) бір орында орындалатын ойындар, спорттық ойындар

C) доппен, спорттық элементтермен  орындалатын ойындар

D) балаларға, ересек адамдарға арналған ойындар

E) бір орында орындалатын ойындар, спорттық ойындар 

*****

Қандай жаттығулар жақын арада жасалған операциядан кейін қолданылады

A) қандай да болмасын жатығуларды орындауға тиым салынады

B) белсенді аэробты жаттығулар

C)& тыныс жаттығуларымен біріктірілген қарапайым жаттығулар

D) жалпы сергітетін, тыныс,  

E) анаэробты жаттығулар

*****

Позициондық дренаждың негізгі мақсаты:

A) көкіректің бұлшық еттерін босаңсытады

B) қақырықты тоқтатады

C)& қақырықтың шығуына әсер етеді

D) көкіректің бұлшық еттерін нығайтады

E) дауыстың шығуына жәрдемдеседі

*****

Тµменде келтерілген механиздердіњ ішінде ќайсысы емдік дене тәрбиесініњ емдік әсері болып табылады:

A)& прессорлыќ

B) сергітуші

C) аллергиялыњ

D) физиологиялыќ

E) анализ жасаушы

*****

Емдік дене тәрбиесініњ к±ралы болып табылады:

A) электр тоѓы арќылы ‰йыќтату

B)& терренкур

C) демалыс

D) физиопроцедуралар

E) д±рыс тамаќтану

*****

Емдік дене тәрбиесін ќолдануѓа болмайтын жаѓдай:

A) семіздікте

B)& лихорадка

C) рахит

D) артрит

E) сколиоз

*****

Кай жаста емдік дене тәрбиесін ќолдануѓа тыйым салынады:

A) кеуделік

B) егде

C) ќартайѓан

D) кѓмелеттік

E)& барлыќ жаста ќолдануѓа болады

*****

«Паралич» деген термин нені білдіреді:

A)& сезгіштіктіњ болмауы

B) ќимыл ќозѓалыстыњ м‰лдем болмауы

C) омыртќа жотасыныњ ќисаюы

D) ќимыл ќозѓалыстыњ жартылай болмауы

E) ќабырѓалыќ б‰кірлік

*****

Емдік дене тәрбиесін қай ауруда ќолдануѓа болмайды:

A) семіздікте

B)& безгек

C) рахит

D) артрит

E) сколиоз

*****

Канныњ жетіспеушілігіне байланысты тыйым салынады:

A)& ж‰руге

B) мµлшерлі т‰рде ж‰руге

C) жүгіруге

D) жеңіл гимнастикалыќ жаттыѓулар

E) ж‰зу

*****

Дене дамуы нашар, денсаулыѓында сѓл ауытќуы бар адамдарды кай медициналыќ топќа жатќызамыз:

A) негізгі

B) дайындыќ

C)& арнайы

D) жаттыќтыру

E) ж‰ктемелік

*****

Ересек адамда тыныш жаѓдайда бір минут уаќыттаѓы тыныстау жиелігі:

A) 10-12

B)  8-24

C)& 16-20

D) 30-40

E) 35-40

*****

Пульстіњ тыныштыќ жаѓдайдаѓы ќалыпты жиелігі:

A)& 40-60

B) 50-70

C) 60-80

D) 70-90

E) 65-90

*****

Қандай кезде емдік дене тәрбиесін қолдануға болмайды:

A) қан қысымы көтерілгенде

B) көңіл күйі көтеріңкі болғанда

C) ас қабылданғаннан екі сағат өткеннен кейін

D)& бөлменің температурасы 18-20 градус болғанда

E) бөлменің ылғалдығы 60-80% болғанда

*****

Гастрит ауруында (асқазанның сөлі көп бөлінетін жағдайда) қандай жаттығуларды ұсыну қажет:

A) ішке күш тісіретін жаттығулар

B) қол-аяққа берілетін, жылдам жасалатын жаттығулар

C)& орташа жылдамдықпен асықпай жасалатын жаттығулар

D) үлкен сақтықпен, ішке күш тісірмейтін жаттығулар

E) бұкіл денеге күш түсіріп жасалатын жаттығулар

*****

Емдік гимнастика барысында тынысты реттейтін, кеуденің қимылын жақсартатын жаттығулар қай ауруларда қолданылады:

A) атеросклероз ауруында

B)стенокардия ауруында

C)плеврит

D)& артрит

E) плексит

*****

Емдік гимнастиканың негізгі мақсаты болып- қозу және тежеу процестерін теңестіретін, адамның көңіл-қүйін, психикалық жағдайын, ішкі ағзалар қызметін қалпына келтіретін, өз ойын игеруге үйрететін жаттығулар қай ауруда қолданылады:

A) неврит

B)полиневрит

C) радикулит

D) неврастения

E)& аднексит

*****

Гиподинамия деген үғым нені білдіреді:

A)& жаттығуларды қарқынды түрде орындау

B)жаттығуларды баяу орындау

C) үдемелі түрде  қимыл - қозғалыста болу

D) үнемі қимыл - қозғалыста болу

E) қимыл – қозғалыстың тапшылығы

*****

Мектеп жасындағы балаларда кездесетін сколиоз ауруында емдік дене тәрбиесінің қай механизмі ыңғайлы, әрі негізгі  болып есептеледі:

A)& коррекциялық

B)әлдендіру

C) қоректендіру

D) денені сергіту

E) денені босаңсыту

*****

Ортан жілік сынғанда емдік гимнастика қай күннен бастап тағайындайды:

A)& біріншікүнненбастап

B) 3-4 күннен кейін

C) бір аптадан кейін

D) екі аптадан кейін

E) бір айдан кейін

*****

Қай жастан бастап емдік дене тәрбиесін қолдануға болады:

A) туғаннан бастап

B)1-2 жастан

C) 3-4 жастан

D) мектеп жасынан

E)& барлық жаста

*****

Жүрек инфаркті ауруында қолданылатын емдік дене тәрбиесінің принциптерінің бірі, әрі негізгісі: 

A)& жаттығуларды саусақтардан бастап, біртіндеп жоғарлату

B) жаттығуларды кеудеден бастап, жоғарлату

C) жаттығуларды үдемелі түрде өткізу

D) жаттығуларды арқа, аяққа бастаудан қажет

E) бір аптадан кейін күрделі жаттығуларды беру

*****

Позициондық дренаждың негізгі мақсаты:

A) көкіректің бұлшық еттерін босаңсытады

B) қақырықты тоқтатады

C)& қақырықтың шығуына әсер етеді

D) көкіректің бұлшық еттерін нығайтады

E) дауыстың шығуына жәрдемдеседі

*****

Семіздіктің III-IV дәрежесіндегі ЕДТ-ің ерекшелігі

A) Дене жаттығулары ұсақ бұлшық ет топтарына, тез қарқынмен орындалатын жаттығулар

B) сабақтың ұзақтығы 40-60 мин., жүзуге тиым салынады

C)& жаттығулар ірі бұлшық ет топтарына, баяу қарқынмен орындалатын, ұзақтығы 15-20мин. 

D) жылдамдық-күш жаттығулар, сабақтың тығыздығы жоғары

E) тез қарқынмен, сабақтың тығыздығы жоғары

*****

Берілгендердің ішінде шектелген-жаттығу қозғалыс тәртібі кімге тағайындалады

A) қан айналымның 1 дәрежелі жетіспеушілігімен, стенокардияның  сирек приступтарында, егде жастағы адамдарға

B)& қанағаттанарлық функциональды жағдайдағы, ересек және едге жастағы адамдарға, аз жаттыққан жас адамдарға

C) жас және егде жастағы адамдарға негізгі ауруы бойынша компенсация жағдайында болғанда, дене дайындығы жеткілікті 

D) дене жаттығуы мықты болғанда

E) спртпен шұғылданатын адамдарға

*****

Емдік дене тәрбесін қолдануына тиым салынады қай ауруда

A) семіздік

B)& рак

C) рахит 

D) артрит

E) сколиоз

*****

Еркін қозғалыстардың әлсіреуі қалай аталады

A) паралич

B) контрактура

C)& парез

D) гомеостаз

E) бұлшық еттердің атрофиясы

*****

Идиомоторлы жаттығулар орындалады:

A) жүктеме арқылы

B) бір мезгілде орындалады

C)& ой жағдайда орындалады  

D) босаңсу жағдайда орындалады  

E) статика жағдайда

*****

«Парездің» анықтамасы

A) еркін қозғалыстардың толық болмауы

B) шынтақ буын тұсында белсенді қимыл орындау

C)& еркін қозғалыстардың әлсіреуі 

D) тізе буының әлсіреуі

E) дененің бұлшық еттерінің жиырылуы

*****

Терренкурдың анықтамасы

A) суда орындалатын жаттығулар

B)& арнайы бағытта тұрақты көтерілу және түсу арқылы мөлшерлі түрде жүрумен емдеу

C) үлкен қарқындылықпен орындалатын жаттығулар

D) штрихтік жүгіріс

E) еркін қозғалыстарды орындау

*****

Медициналық реабилитацияның анықтамасы

A) ауру адамның толық емделуі

B) санаторлы-курорттық ем

C) стационарда емделу

D)& емделушінің денсаулығын қалыпқа  және еңбекке жарамдылығын  келтіретін процесс

E) абулаторлы түрде емделу

*****

Статикалық тыныс жаттығулары сәйкес келмейді

A) әр түрлі қимылдармен

B)& дене және аяқ-қол қимылдарымен

C) аяқ-қол қимылдарымен

D) дене қимылдарымен

E) жүгіру қимылдарымен

*****

Динамикалық жаттығулар сәйкес келеді

A) аяқ-қол қимылдарымен

B)& әр түрлі қимылдармен

C) дене және аяқ-қол қимылдарымен 

D) дене қимылдарымен

E) жүгіру қимылдарымен

*****

Денсаулығы нашар адамдар қай топқа жатады:

A) негізгі топ

B) дайындық топ

C)& арнайы топ

D) қалыпқа келтіретін топ

E) медициналық топқа

*****

Қандай ауруда суда жүзу ең ыңғайлы болып табылады

A) тыныс ауруларында

B) асқорыту ауруларында

C)& тірек-қимыл жарақаттарында және ауруларында

D) бүйрек ауруларында

E) психикалық ауруларында

*****

Емдік дене тәрбиесіне тыйм салынады қай ауруда

A) өт жолдарында өт жиналғанда

B) тізе зақымданғанда

C)& гипертензия (қан қысымының көтерілуі)

D) стресс

E) церебральды паралич

*****

Денсаулығында ешқандай ауытқу жоқ адамдар қай топқа жатады:

A)& негізгі топ

B) дайындық топ

C) арнайы топ

D) қалыпқа келтіретін топ

E) медициналық топқа

*****

Денсаулығында сәл ауытқу бар және сонымен қатар дене дамуы нашар адамдар қай топқа жатады

A) негізгі топ

B)& дайындық топ

C) арнайы топ

D) қалыпқа келтіретін топ

E) медициналық топқа

*****

Буындарды созып алғанда емнің бастапқы сатысында қандай жаттығуларды тағайындайды

A) арнайы жаттығулар

B)& жалпы ағзаны дамытатын жаттығулар

C) гимнастикалық жаттығулар

D) босаңсытуға арналған жаттығулар

E) қолданбалы жаттығулар

*****

Буындардың созылуы аталады:

A) дистрофия

B)& дисторсия

C) миалгия

D) атрофия

E) гипотрофия

*****

Пульстің жие соғуы аталады:

A)& тахикардия

B)  аритмия

C) брадикардия

D) кардиалгия

E) невралгия

*****

Пульстің сирек соғуы аталады:

A) тахикардия

B) аритмия

C)& брадикардия

D) кардиалгия

E) невралгия

*****

Емдік дене тәрбиесінің әсер ету объектісі болып табылады:

A) спортшы

B) дәрігер

C)& пациент

D) жасөспірім

E) жаттықтырушы

*****

Дене жаттығуларының терапиялық (емдік) әсерінің негізі:

A) бейімделу

B) процесс

C)& жаттығу

D) қажу

E) реттеу

*****

Жүрек инфаркті ауруында қолданылатын емдік дене тәрбиесінің принциптерінің бірі, әрі негізгісі: 

A)& жаттығуларды саусақтардан бастап, біртіндеп жоғарлату

B) жаттығуларды кеудеден бастап, жоғарлату

C) жаттығуларды үдемелі түрде өткізу

D) жаттығуларды арқа, аяққа бастаудан қажет

E) бір аптадан кейін күрделі жаттығуларды беру

*****

Дене жаттығуларының әсерінен қант диабеті ауруында қанда қант деңгейі 

A)& глюкозаны коп пайдалануына байланысты төмендейді

B) алмасу процесстерінің  қарқындылығының ұлғаюына байланысты жоғарлайды

C) өзгрмейді

D) глюкозаны аз пайдалануына байланысты төмендейді

E) глюкозаны коп пайдалануына байланысты жоғарлайды

*****

Өттің өт жолдарынан өтуіне байланысты қандай қалып ыңғайлы

A) тұру

B) арқада жатқан

C) отырған

D)& оң жақ бүйірінде жатқан

E) ішпен жатқан қалып

*****

Созылмалы холецистит ауруында ЕДТ-сі қандай әсер береді   

A)& ағзада тұрып қалған құбылыстарға кері әсер етеді

B) патологиялық процесске әсер етпей жалпы көңіл күйді жақсартады

C) майлардың сіңірілуін төмендетеді

D) көмірсулардың сіңірілуін төмендетеді

E) әсер етпейді

*****

Жалпы дене жүктемесіне байланысты ойындар қалай бөлінеді

A)& жеңіл, орташа, үлкен ойындар

B) бір орында орындалатын ойындар, спорттық ойындар

C) доппен, спорттық элементтермен  орындалатын ойындар

D) балаларға, ересек адамдарға арналған ойындар

E) бір орында орындалатын ойындар, спорттық ойындар 

*****

Қандай жаттығулар жақын арада жасалған операциядан кейін қолданылады

A) қандай да болмасын жатығуларды орындауға тиым салынады

B) белсенді аэробты жаттығулар

C)& тыныс жаттығуларымен біріктірілген қарапайым жаттығулар

D) жалпы сергітетін, тыныс,  

E) анаэробты жаттығулар

*****

Позициондық дренаждың негізгі мақсаты:

A) көкіректің бұлшық еттерін босаңсытады

B) қақырықты тоқтатады

C)& қақырықтың шығуына әсер етеді

D) көкіректің бұлшық еттерін нығайтады

E) дауыстың шығуына жәрдемдеседі

*****

Тµменде келтерілген механиздердіњ ішінде ќайсысы емдік дене тәрбиесініњ емдік әсері болып табылады:

A)& прессорлыќ

B) сергітуші

C) аллергиялыњ

D) физиологиялыќ

E) анализ жасаушы

*****

Емдік дене тәрбиесініњ к±ралы болып табылады:

A) электр тоѓы арќылы ‰йыќтату

B)& терренкур

C) демалыс

D) физиопроцедуралар

E) д±рыс тамаќтану

*****

Емдік дене тәрбиесін ќолдануѓа болмайтын жаѓдай:

A) семіздікте

B)& лихорадка

C) рахит

D) артрит

E) сколиоз

*****

Кай жаста емдік дене тәрбиесін ќолдануѓа тыйым салынады:

A) кеуделік

B) егде

C) ќартайѓан

D) кѓмелеттік

E)& барлыќ жаста ќолдануѓа болады

*****

«Паралич» деген термин нені білдіреді:

A)& сезгіштіктіњ болмауы

B) ќимыл ќозѓалыстыњ м‰лдем болмауы

C) омыртќа жотасыныњ ќисаюы

D) ќимыл ќозѓалыстыњ жартылай болмауы

E) ќабырѓалыќ б‰кірлік

*****

Емдік дене тәрбиесін қай ауруда ќолдануѓа болмайды:

A) семіздікте

B)& безгек

C) рахит

D) артрит

E) сколиоз

*****

Канныњ жетіспеушілігіне байланысты тыйым салынады:

A)& ж‰руге

B) мµлшерлі т‰рде ж‰руге

C) жүгіруге

D) жеңіл гимнастикалыќ жаттыѓулар

E) ж‰зу

*****

Емдік гимнастика барысында тынысты реттейтін, кеуденің қимылын жақсартатын жаттығулар қай ауруларда қолданылады:

A) атеросклероз ауруында

B)стенокардия ауруында

C)& плеврит

D) артрит

E) плексит

*****

Емдік гимнастиканың негізгі мақсаты болып- қозу және тежеу процестерін теңестіретін, адамның көңіл-қүйін, психикалық жағдайын, ішкі ағзалар қызметін қалпына келтіретін, өз ойын игеруге үйрететін жаттығулар қай ауруда қолданылады:

A) неврит

B)полиневрит

C) радикулит

D) неврастения

E)& аднексит

*****

Буындардың созылуы аталады:

A) дистрофия

B)& дисторсия

C) миалгия

D) атрофия

E) гипотрофия

*****

Емдік дене тәрбиесін қай ауруда ќолдануѓа болмайды:

A) семіздікте

B)& безгек

C) рахит

D) артрит

E) сколиоз

*****

Канныњ жетіспеушілігіне байланысты тыйым салынады:

A)& ж‰руге

B) мµлшерлі т‰рде ж‰руге

C) жүгіруге

D) жеңіл гимнастикалыќ жаттыѓулар

E) ж‰зу

*****

Дене дамуы нашар, денсаулыѓында сәл ауытќуы бар адамдарды кай медициналыќ топќа жатќызамыз:

A) негізгі

B) дайындыќ

C)& арнайы

D) жаттыќтыру

E) ж‰ктемелік

*****

Ересек адамда тыныш жаѓдайда бір минут уаќыттаѓы тыныстау жиелігі:

A) 10-12

B)  8-24

C)& 16-20

D) 30-40

E) 35-40

*****

Пульстіњ тыныштыќ жаѓдайдаѓы ќалыпты жиелігі:

A)& 40-60

B) 50-70

C) 60-80

D) 70-90

E) 65-90

*****